Từ “biển số theo xe” sang “biển số theo người”, lợi ích gì?

Vì sao phải “định danh” biển số xe? Việc chuyển từ “biển số theo xe” sang “biển số theo người” có thể mang lại những lợi ích gì? Công tác quản lý sẽ thay đổi ra sao với quy định mới này?

Diễn đàn 91, 16-17h, thứ bảy, ngày 5/8/2023, trực tiếp trên VOVGT FM91mhz và vovgiaothong.vn: Từ "biển số theo xe" sang "biển số theo người", lợi ích gì cho người dân và xã hội?

Với sự tham gia của các khách mời: Thượng tá Tạ Thị Hồng Minh, Phó trưởng phòng Hướng dẫn tuyên truyền, điều tra, giải quyết TNGT, Cục CSGT và Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp.

Nhiều băn khoăn quanh biển số xe

Sinh ra và lớn lên tại Hà Nội, nhưng chuyển vào TP.HCM sinh sống đã lâu, anh Nguyễn Minh Tú rất băn khoăn khi mua xe cùng thời điểm Thông tư 24 của Bộ Công an về cấp và quản lý biển số xe theo mã định danh cá nhân.

Qua tìm hiểu, anh Nguyễn Minh Tú vẫn không thể biết có cần quay trở về Hà Nội để thực hiện định danh hay không: "Em mua lại một chiếc xe, đã ra công chứng, nhưng người chủ trên cà vẹt người ta yêu cầu làm thủ tục mua bán để người ta lấy biển số định danh, thì em phải mang xe ra Hà Nội để định danh lại. Như thế nó sẽ rất bất cập về chi phí và thời gian đi lại. Trong khi em hỏi bên công chứng và chi cục Thuế họ cũng không có hướng dẫn cụ thể".

Dù vừa đăng ký cho chiếc xe ô tô đầu tiên của gia đình, nhưng chị Bùi Thùy Linh, ở Cầu Giấy, Hà Nội không hiểu việc định danh sẽ như thế nào nếu một người có nhiều xe: "Mình cũng nghe thông tin này trên mạng, tuy nhiên thực tế mình cũng chưa rõ lắm, ví dụ như mình có nhu cầu có nhiều xe chẳng hạn, thì những biển đó sẽ gắn với mình theo cùng một biển hay như thế nào?"

Một số người dân cũng băn khoăn, nếu một người đứng tên nhiều xe, bán cho nhiều người trước 15/8 nhưng chưa thực hiện sang tên đổi chủ; hoặc trường hợp bốc phải biển xấu thì có cách nào để thay đổi…

"Ví dụ một người có hơn 10 cái xe chẳng hạn, bây giờ định dnah thì 10 cái xe đấy là một biển hay 10 biển khác nhau? Mà nếu 10 cái xe đấy là cùng một biển như thế thì làm sao mình kiểm soát được?"

"Người dân cũng chưa hiểu đi định danh biển số là như thế nào, lợi ích của việc định danh biển số như thế nào. Mình có 3 cái mà đem cả 3 đi định danh thì có được không, mà đi định danh một cái thì sau này xe còn lại thì như nào?"

"Tôi đang sử dụng một cái xe, tôi muốn mua một cái xe nữa thì dăng ký tiếp một biển số xe nữa à? Lại đứng tên một xe khác, rồi lấy thêm biển nữa hay lắp biển số cũ vào xe của tôi và vẫn tên của tôi?"

Mặc dù người dân còn nhiều băn khoăn về việc áp dụng quy định cấp biển số theo mã định danh, song theo một số chuyên gia, việc cấp biển số theo mã định danh cá nhân sẽ đem lại nhiều tiện lợi hơn so với biển số theo xe như trước.

Chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo cho biết, việc quản lý biển số theo mã số định danh cá nhân sẽ hỗ trợ cho công tác quản lý nhà nước, xử lý vi phạm: "Có những chuyện là xác định con người rất khó. Còn bây giờ người ta chỉ quản lý một son số duy nhất, là mã số định danh của cá nhân, tôi nghĩ đây là một bước tiến và như vậy người ta có một đầu mối để có thể xử phạt, xử lý các vấn đề liên quan đến cái ô tô đấy"

Các vấn đề cần tính tới khi áp dụng quy định biển số định danh

Thừa nhận những lợi ích rõ rệt của việc gắn biển số với mã định danh của mỗi công dân, luật sư phạm Thành Tài, Giám đốc Văn phòng Luật sư Phạm Danh (Hà Nội) song, luật sư Phạm Thành Tài cũng cho rằng, để việc triển khai được hiệu quả, còn rất nhiều yếu tố phải tính đến, từ ý thức và việc thực hiện thủ tục sang tên đổi chủ khi mua bán, cho, tặng phương tiện.

Mặc dù quy định biển định danh gắn với cá nhân, rất nhiều trường hợp vẫn không thực hiện sang tên đổi chủ sau khi mua bán xe, nhất là với những người có nhiều phương tiện, nhiều biển số.

"Mặc dù quy định biển số định danh mang lại nhiều lợi ích, tuy nhiên việc thay đổi thói quen, ý thức đối với việc thực hiện thủ tục mới của người dân có thể vẫn là một thách thức. Nhiều trường hợp vẫn chưa thực hiện không thực hiện đầy đủ thủ tục sang tên đổi chủ sau khi mua bán xe, làm giảm tính đồng bộ, giảm hiệu quả việc áp dụng biển số định danh. Đặc biệt là việc thực hiện sang tên chuyển chủ nếu không muốn giữ lại biển số cũ", Luật sư Phạm Thành Tài phân tích.

TS Đinh Thị Thanh Bình, trường Đại học GTVT phân tích: việc cấp biển số theo mã định danh sẽ phức tạp, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải có sự đầu tư và tăng cường đào tạo nhân lực hơn nữa để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn thông tin cá nhân của người dân. TS Đinh Thị Thanh Bình nêu dẫn chứng: "Nó còn bao nhiêu thứ, có bảo mật an ninh mạng không, nếu bảo mật không tốt thì họ có thể ăn cắp mã định danh hoặc tự nhiên hacker vào, giống như ông A đang sở hữu biển số xe đẹp lại bị loại bỏ để chuyển sang ông khác?"

Theo TS Lê Hồng Sơn, nguyên Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp, khi thực hiện cấp biển số theo mã định danh, cơ quan quản lý cần giải thích rõ về quyền lợi, trách nhiệm của người dân để họ nắm được và thực hiện, từ những người đã sỏ hữu phương tiện, có biển số, đến những trường hợp đã mu abans nhưng chưa sang tên đổi chủ trước ngày 15/8 để thống nhất thực hiện.

“Ví dụ tôi đang có biển số 5 số, mới được cấp năm ngoái, tôi thích biển định danh này thì tôi đi đổi, thì trả phí. Nhưng những người anh đã cấp hợp pháp cho người ta, người ta đang sử dụng hợp pháp hoặc bắt người ta đổi thì sao bắt người ta trả phí được. Còn tôi chưa có biển, được cấp biển mới thì trả phí theo đúng quy định thôi”, TS Lê Hồng Sơn nêu ví dụ.