Khi "xe ôm", "giúp việc"... tham gia vào nghiệp đoàn

Điểm tựa cho người lao động khu vực phi chính thức

Buổi tụ họp của các anh chị em trong Nghiệp đoàn xe ôm quận Bình Tân ở “Điểm dừng chân” (số 44 đường Liên khu 16-18, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân) sáng nay đông vui, xôm tụ hơn.

Phần lớn anh em đều không nhận cuốc xe, mà thong dong nghỉ ngơi, ngồi chờ  tổ chức Tài chính Vi mô CEP đến “phát" tiền vay. Mỗi đoàn viên nghiệp đoàn được vay số tiền từ 10-30 triệu đồng, trả trong 6 tháng với lãi suất thấp chỉ 5%/năm.

Tài xế Grab Huỳnh Hữu Thảo, 49 tuổi, được vay lần thứ 3 cho biết, đây là một trong nhiều chính sách ưu đãi mà các đoàn viên được hưởng lợi khi tham gia vào tổ chức công đoàn.

 “Nhiều chương trình lắm, không phải chỉ có một chương trình đâu. Vay tiền bên công đoàn thì lãi suất rất thấp. Chính sách của Nhà nước tốt quá, hỗ trợ tài xế gặp khó khăn, giúp sửa nhà, sửa xe... Nói chung là tạo điều kiện cho anh em rất nhiều” - Thảo nói.

Nghiệp đoàn xe ôm, xe công nghệ quận Bình Tân được thành lập 4 năm nay, từ ban đầu chỉ 28 người, đến nay đã có gần 800 người tham gia.

Ông Lê Tấn Lưu - Chủ tịch Nghiệp đoàn cho biết, ông lập hai nhóm, gồm nhóm đã đóng đoàn phí hằng tháng (hơn 300 người) và nhóm chưa đóng đoàn phí.

Đối với các đoàn viên đã đóng đoàn phí, quyền lợi có sự khác biệt rõ ràng, được chăm lo đầy đủ từ nghiệp đoàn. Đó là chưa kể những hỗ trợ khác từ Liên đoàn Lao động quận hay Liên đoàn Lao động quận TP.HCM trong dịp lễ, Tết hay Tháng Công nhân. Dần dần, nhận thức rõ được cái hay, cái lợi của tổ chức công đoàn, anh em tài xế đăng ký tham gia vào nghiệp đoàn nhiều hơn.

Ông Lê Tấn Lưu chia sẻ: "Tham gia nghiệp đoàn thì có nhiều chính sách cho tài xế, ví dụ như anh em chuyển đổi phương tiện tốt hơn, vay sửa xe để chạy an toàn hơn. Chỉ có tham gia vào tổ chức này thì mới được, nhờ có nghiệp đoàn mà anh em tài xế yếu thế được cập nhật nhiều thông tin, kiến thức hơn, được tiếp cận được với chính sách tốt hơn”.

Còn bà Nguyễn Thanh Tâm, 60 tuổi cho biết, sau khi được vận động vào Nghiệp đoàn giúp việc thành phố Thủ Đức, tiếp cận được các chính sách của Nhà nước, bà đã năng nổ, kêu gọi nhiều người khác cùng tham gia vào tổ chức công đoàn. Bà Tâm được bầu làm chủ tịch Nghiệp đoàn giúp việc quận Thủ Đức (cũ), tích cực giúp đỡ các đoàn viên khác.

 “Trước khi vào nghiệp đoàn thì mình chỉ biết mình thôi, không hòa đồng. Sau khi vào nghiệp đoàn thì mình thấy có nhiều cái hay. Ví dụ chị em giúp đỡ lẫn nhau, biết hoàn cảnh người này người kia. Nhiều chị bị thất nghiệp, trong khi mình quá trời công việc thì kêu họ tới để phụ giúp, để họ có tiền trang trải cho gia đình”- bà Tâm nói.

Mở rộng – thu hút đoàn viên

Theo ông Nguyễn Thanh Tuấn, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động quận Bình Tân, hằng năm, Liên đoàn lao động quận phối hợp với các đơn vị liên quan, các địa phương, khảo sát người lao động theo từng ngành nghề rồi đến tận nhà trọ, trực tiếp gặp gỡ, tiếp xúc người lao động để tuyên truyền, vận động.  

Ngay sau khi thành lập, hỗ trợ kinh phí 2 triệu đồng/nghiệp đoàn và hỗ trợ địa điểm sinh hoạt, vận động kinh phí chăm lo cho đoàn viên nghiệp đoàn khi mới kết nạp một phần quà trị giá 300.000 đồng.

Đồng thời có nhiều hoạt động khác như phong trào thi đua “Mỗi đoàn viên Công đoàn giới thiệu một người lao động để tổ chức Công đoàn xem xét kết nạp”; xây dựng mô hình “Doanh nghiệp đồng hành cùng hoạt động Công đoàn”, vận động bán hàng giảm giá cho đoàn viên... Từ đó, Liên đoàn Lao động quận đã vận động thành lập được 15 nghiệp đoàn với khoảng 3.000 đoàn viên.

 “Đặc điểm của nghiệp đoàn xe ôm và các nghiệp đoàn khác là hầu hết không có chính quyền đồng cấp, hay không có người sử dụng lao động, nên địa chỉ sinh hoạt cũng khó khăn. Liên đoàn lao động cũng phối hợp các đơn vị liên quan tạo điều kiện để có địa điểm sinh hoạt. Các buổi sinh hoạt định kỳ thì liên đoàn lao động quận cũng tổ chức phối hợp tuyên truyền, chăm lo để các đoàn viên nghiệp đoàn an tâm”- ông Tuấn nói.

Quận Tân Bình là địa phương đầu tiên của TP.HCM có nghiệp đoàn, lúc đó là nghiệp đoàn thu gom rác dân lập. Mới đây nhất, trong Tháng công nhân, Liên đoàn Lao động quận đã phát triển thêm được nghiệp đoàn Spa, làm nails. Như vậy, Tân Bình hiện đã có 7 nghiệp đoàn với hơn 400 đoàn viên.

Bà Nguyễn Thị Nguyệt Thủy, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động quận Tân Bình cho hay:  “Chúng tôi phối hợp với các phường rà soát ngành nghề. Hiện nay công tác tuyên truyền vận động là đi đầu, sau đó khi người lao động nhận thức về việc này, tìm hiểu, dần dần mình gần gũi, tiếp xúc với họ nhiều hơn thì vận động sẽ dễ hơn”.

Ông Nguyễn Thanh Xuân, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Thủ Đức cho biết, địa bàn đã có khoảng 10 nghiệp đoàn. Hiện Liên đoàn lao động đang triển khai khảo sát để cho ra mắt nghiệp đoàn mua bán vé số: “Bán vé số thường có ít trường hợp trong độ tuổi lao động, đa phần là người lớn tuổi và trẻ em nên phải rà soát kỳ chuẩn với chính quyền phường mới thành lập được. Đồng thời có nhiều người bán vé số là bị tật nguyền nên cũng phối hợp với cơ quan chức năng để có chính sách cụ thể. Nhiều khi thành lập mà không sát sao, không chăm lo được thì thành ra đó là cách làm không ổn, không chuẩn”.

Đến ngày 31/5/2024, TP.HCM đã có 137 nghiệp đoàn, với hơn 12 ngàn 700 đoàn viên. Theo ông Trần Đoàn Trung, Phó Chủ tịch Thường trực Liên đoàn Lao động TP.HCM, việc giúp các lao động phi chính thức trở thành đoàn viên nghiệp đoàn và tham gia tổ chức công đoàn không chỉ giúp giải quyết bài toán an sinh xã hội mà còn tạo ra một lực lượng lao động mạnh mẽ, đồng đều hơn. Công đoàn Thành phố đã và đang tạo điều kiện để người lao động ở khu vực phi chính thức được chăm lo, hỗ trợ; tham gia sinh hoạt, học tập, ổn định cuộc sống.