Đợi đến đầu năm mới, đi chợ Đình Bích La

Phiên chợ cầu may đầu năm ở chợ Đình Bích La là lễ hội truyền thống của người dân thôn Bích La, xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Phiên chợ đặc biệt này chỉ diễn ra mỗi năm một lần vào ngày mồng 3 Tết, thu hút đông đảo người dân và khách thập phương đến mua may, cầu lộc đầu năm mới. Ngày từ đầu tháng Chạp, người dân làng Bích La đã nhào nặn những con tò he, một món hàng không thể thiếu trong phiên chợ đặc biệt này.

Chuẩn bị đón Tết, người dân thôn Bích La vẫn chăm chút nhào nặn thật nhiều con tò he để bán trong phiên chợ cầu may đầu năm. Đám trẻ xúng xính trong bộ áo quần mới, cầm tò he được gắn khèn lá với đủ dáng hình, màu sắc thổi vang khắp xóm. Cổng đình làng Bích La cắm đầy cờ, đủ màu sắc tung bay trong gió đợi ngày khai hội.  

Người dân nô nức đi chợ Đình Bích La (Ảnh: Quangtri360.com)

Nghệ nhân Nguyễn Thi, ở đầu làng Bích La vừa nặn tò hè vừa kể: “Năm nào gia đình cũng làm trọn bộ tò he 12 con giáp để bán may cho khách. Những con vật nhào nặn ra đều gửi gắm trong đó mong ước mang lại điều tốt đẹp, may mắn cho mọi người trong ngày đầu Xuân”.

Nặn tò he là nghề truyền thống của người làng Bích La từ hàng trăm năm trước, gắn với phiên chợ cầu may ở chợ Đình Bích La, mỗi năm chỉ tổ chức một lần. Phiên chợ đặc biệt bày bán đầy đủ sản vật như chè xanh, mía, chuối, mớ cá con tôm, buồng cau nắm trầu… và không thể thiếu con tò he.

Những năm gần đây, người mang nhiều sản phẩm khác từ trong Nam ngoài Bắc về bán tại chợ đình, nhưng tò he thô mộc do chính người dân Bích La làm ra vẫn được nhiều người chọn mua. 

Ông Nguyễn Thương một cao niên trong làng cho biết, nét khác biệt của chợ Đình Bích La là cả người bán và người mua không ra giá và ngã giá. Người ta đến mua may bán may, đi bán cũng chỉ bán may và người mua cũng thế.

Tương truyền rằng, hồ nước trước đình làng Bích La xưa có một con rùa vàng sinh sống. Hàng năm vào sáng mồng ba Tết Nguyên Đán, dân làng đến thắp hương, dâng hoa ở đình làng và xem rùa nổi. Năm nào rùa nổi là  điềm báo tốt lành, làm ăn phát đạt, thịnh vượng.

Có một năm, hồ nước trước đình làng trở màu đục, rùa vàng không xuất hiện, năm đó thiên tai, mùa màng thất bát. Sau lần đó, cứ vào rạng sáng mồng 3 Tết, dân làng tụ tập về quanh hồ đình làng, trống giong cờ mở, đèn đuốc sáng trưng, khua chiêng, gõ mõ, đánh thanh la thức rùa vàng dậy để ban phát vận may cho dân làng. Từ đấy hình thành nên phiên chợ, trở thành lễ hội truyền thống của làng Bích La.

Ông Lê Văn Sang, Trưởng thôn Bích La Đông cho biết: Lễ hội Đình Bích La gồm 3 phần, gồm các nghi lễ tâm linh, trò chơi dân gian và phiên chợ cầu may. Những năm gần đây, du khách thập phương nườm nượp đổ về hành hương dự hội và  mua may, cầu tài cậu lộc.

Làng Bích La vốn được biết đến là đất địa linh nhân kiệt, đã nuôi lớn bao bậc hiền tài, trong đó có cố Tổng Bí thư Lê Duẩn và họa sĩ tài danh Lê Bá Đảng... Ngày nay, phiên chợ Đình Bích La trở thành điểm đến du Xuân, với điệu  hò bả trạo khá độc đáo: "Bà con sinh sống gần xa. Nhớ về họp chợ mồng ba đình làng"./.