Bộ Văn hóa nêu 2 khó khăn khi giải quyết vướng mắc ở Hãng phim truyện Việt Nam

Sáng 24/3, Bộ VHTT&DL tổ chức họp báo thường kỳ quý I năm 2023, thông tin kết quả thực hiện nhiệm vụ quý I và nhiệm vụ trọng tâm quý II năm 2023; đồng thời trả lời các vấn đề nóng mà báo chí quan tâm trong các lĩnh vực Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Tại buổi họp báo, nhiều phóng viên đặt ra câu hỏi về việc giải quyết khủng hoảng ở Hãng phim truyện Việt Nam. Đại diện Bộ VHTT&DL, bà Phan Linh Chi, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính Bộ VHTT&DL cho biết, việc giải quyết khủng hoảng chưa có những chuyển biến tích cực như mong muốn là do 2 khó khăn: 

"Thứ nhất, đến thời điểm hiện tại, nhà đầu tư Vivaso chưa đưa ra được văn bản tính toán chi phí hợp lý, hợp lệ và đề xuất cụ thể về số tiền nhận lại khi thực hiện hoàn trả cổ phần cho Nhà nước đã mua tại hãng phim truyện Việt Nam. Thực chất, nhà đầu tư chiến lược có những hợp tác không tích cực. Bộ Văn hóa không thể đơn phương thực hiện.

Khó khăn thứ hai liên quan đến nguồn tiền chi trả. Nếu như nhà đầu tư Vivaso đưa ra được mọt con số chính xác cụ thể, Bộ VHTT&DL sẽ có văn bản gửi Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sau đó sẽ đưa vào dự toán chi hàng năm của Bộ VHTT&DL. Ngày 22/3, Bộ VHTT&DL đã có báo cáo chi tiết với Phó Thủ tướng Lê Minh Khái rất cụ thể, chi tiết về lộ trình cổ phần hoá Hãng phim truyện Việt Nam. Không những Bộ VHTTT&DL phải báo cáo mà cả Thanh tra Chính phủ cũng báo cáo về vấn đề này".

Theo Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Tài chính Bộ VHTT&DL, song song với việc giải quyết khủng hoảng ở Hãng phim truyện Việt Nam, cụ thể là câu chuyện cổ phần hoá, Bộ VHTT&DL vẫn đang nghiên cứu tìm nhà đầu tư. Khi điện ảnh là một ngành đặc thù, khi nhiều năm qua Việt Nam bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 thì việc tìm ra nhà đầu tư chiến lược khác cũng là một vấn đề nan giải. 

Bàn về vấn đề khiến dư luận "sốc", là 300 bộ phim điện ảnh, tư liệu lịch sử minh chứng cho 70 năm hình thành và phát triển của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam, hiện lưu trữ trong kho của hãng, đã ẩm mốc và hỏng hoàn toàn, đại diện Bộ VHTT&DL trấn an "mọi người nên yên tâm", không có việc các phim của hãng bị ẩm mốc, bởi đó chỉ là bản copy. 

Hãng phim truyện Việt Nam ra đời từ năm 1959, có trụ sở tại số 4 Thụy Khuê, Hà Nội. Đây là nơi sản xuất bộ phim đầu tiên của điện ảnh cách mạng Việt Nam Chung một dòng sông (1959) và những tác phẩm kinh điển như: Vợ chồng A Phủ, Con chim vành khuyên (1961), Chị Tư Hậu (1963), Nổi gió (1966), Vĩ tuyến 17 ngày và đêm (1972),...

Cuối năm 2016, Hãng phim truyện Việt Nam là 1 trong 5 hãng phim nhà nước thực hiện cổ phần hóa theo chủ trương của Chính phủ. Với 32,5 tỷ đồng, Vivaso đã giành 65% tổng giá trị doanh nghiệp và hoàn tất quá trình mua lại Hãng vào tháng 6/2017. Tưởng như điều này sẽ mở ra tương lai tươi sáng cho một trong những biểu tượng của văn hóa nước nhà. Nhưng cách thức thực hiện sai lầm đã đẩy số phận hãng phim rơi vào điêu tàn, cùng với đó là tương lai bấp bênh của hơn 40 cán bộ công nhân viên, nghệ sỹ.

Cụ thể, những sai phạm trong quá trình cổ phần hóa đã được Thanh tra Chính phủ kết luận trong văn bản 1589/TB-TTCP ngày 19/9/2018: Giá trị đất đai và quyền, ưu thế sử dụng đất đai được định giá bằng 0; chưa xác định được giá trị thương hiệu cụ thể của Hãng; quá trình thực hiện vi phạm Luật Đấu thầu, chỉ có một nhà đầu tư là cổ đông chiến lược không có kinh nghiệm, năng lực liên quan đến sản xuất phim và văn hóa điện ảnh, không đáp ứng được đầy đủ những yêu cầu thực tiễn của một ngành nghề kinh doanh đặc thù trong lĩnh vực điện ảnh. Khi đó, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ VHTT&DL xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện ngay các quy trình, thủ tục để nhà đầu tư chiến lược xin rút vốn trước thời hạn.

Ngày 17/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ đạo giao Phó Thủ tướng Lê Minh Khái triệu tập cuộc họp với các bộ, ngành chức năng liên quan, căn cứ vào các quy định của pháp luật để xem xét, kiểm tra thông tin về việc trụ sở Hãng phim truyện Việt Nam (số 4 Thụy Khuê, Hà Nội) đang bị hoang tàn, đổ nát. Theo đó, các bộ, ngành phải tìm các giải pháp phù hợp với tình hình mới, có phương án xử lý tồn tại trước ngày 23/3./.