Phát hiện 5 sắc phong quý ở Nam Định

Trên đường thiên lý Bắc Nam, qua Thanh Hóa, không ai không biết đến cầu Tào Xuyên. Rồi trên Quốc lộ 10, đoạn qua sông Sắt lại có cây cầu Tào, nơi giáp ranh giữa 2 xã Yên Ninh, Yên Lương huyện Ý Yên tỉnh Nam Định và xã Tam Thanh, huyện Vụ Bản, Hà Nam. Đó là những cây cầu được đặt tên theo tước phong của một công thần thời Hậu Lê: Tào Xuyên hầu Nguyễn Tất Khang (1674 - 1754), người xã Yên Ninh, huyện Ý Yên.

Tượng thờ Tào Xuyên Hầu Nguyễn Tất Khang tại nhà thờ tộc của dòng họ Nguyễn Tất

Cụ Nguyễn Tất Kháng (74 tuổi), đại diện dòng họ cho biết: “Ông Tổ dòng họ Nguyễn Tất chúng tôi là Nguyễn Hải (còn có tên Nguyễn Kiên). Thời nhà Ngô và Tiền Lê, Ông Tổ từng là Đô đốc thủy quân, có công đánh giặc Nam Hán và giặc Tống trên sông Bạch Đằng, góp phần gìn giữ non sông bờ cõi, được sắc phong: Lê triều Đô đốc Đồng Tri Quận công Nguyễn Tướng công, gia phong Linh Phù – Dực Bảo Trung Hưng, tự là Thủ Tín”.

“Thời Hậu Lê thì có cụ Nguyễn Tất Khang (1674 - 1754), được sắc phong Lê Triều Đặc Tiến Phụ quốc Đại tướng quân - Tào Xuyên Hầu Nguyễn Tướng công, gia phong Linh Phù – Dực Bảo Trung Hưng, gia tặng Quang Ý – Trung Đẳng Thần vì có công đánh giặc giúp nước. Sau chiến tranh, Ngài lãnh đạo dân binh khai khẩn một dải đồng bằng ven biển từ Nam Định vào đến miền Trung, giúp dân khơi thông kênh mương, có ruộng cày cấy. Ngài còn cho bắc nhiều cầu qua sông cho dân đi lại thông thương”.

Đó chính là cây cầu Tào (trên Quốc lộ 10 qua Ý Yên - Nam Định) và cầu Tào Xuyên (trên Quốc lộ 1A qua Thanh Hóa). Cách đặt tên cầu theo tước Tào Xuyên Hầu của ông để người đời sau ghi nhớ công trạng của vị quan yêu nước thương dân. Do có công với nước nên dòng họ Nguyễn Tất được Vua ban 3 sào đất bên sông Sắt làm nơi mai táng các vị dũng tướng, nơi ấy gọi là Mả Bến, gần cầu Tào hiện nay.

Các cụ già trong làng vẫn còn nhớ lời dặn của đời trước về khu nghĩa địa:“Đông - Tây ba chục mét dài, Bắc - Nam hai tám tháp đài trung tâm. Là nơi cấm địa ngàn năm, con con cháu cháu hãy tầm nhớ ghi”. Vì thế, ngoài khu trung tâm có xây tháp để cúng tế, tất cả đều bằng phẳng, vị trí các ngôi mộ không được xác định rõ ràng.   

Như để chứng minh cho những điều mình vừa nói, cụ Kháng và các vị cao niên thắp hương trước ban thờ Tào Xuyên hầu, nghiêm cẩn khấn vái, rồi mang 2 chiếc hộp gỗ sơn son thiếp vàng, mở ra 5 bản sắc phong, gồm 1 sắc phong năm Thành Thái thứ 3 (1891), 1 sắc phong đời vua Duy Tân (1909) và 3 sắc phong thời vua Khải Định (1924). Dẫu thời gian đã lâu, nhưng nét chữ trên những bản sắc phong này vẫn tươi nguyên, rõ ràng, có ấn son của các vị Vua nhà Nguyễn. Nội dung suy tôn công đức của các vị tướng dòng họ Nguyễn Tất, chuẩn cho dân chúng phụng thờ, cầu mong các vị trung thần tiếp tục hộ quốc an dân.

Bản sắc phong năm Duy Tân thứ 3 đối với Tào Xuyên hầu Nguyễn Tất Khang, nằm trong số 5 bản sắc phong được lưu giữ

Lại nói về chuyện 42 bộ hài cốt, được các công nhân của Công ty TNHH Cường Thịnh tìm thấy trong quá trình san ủi mặt bằng khu vực đất ven sông Sắt (nơi mà họ Nguyễn Tất cho là nghĩa địa chìm của mình), hiện được chôn cất tạm thời tại nghĩa trang thôn Ninh Xá.

Chọn ngôi mộ lớn nhất trong 42 ngôi mộ vừa cải táng, chỉ cần chưa tới 10 phút dùng dao gạt lớp đất khoảng 40 cm, chúng tôi đã thấy lộ ra một tiểu sành loại lớn. Mở nắp tiểu sành, bên trong có một cái tiểu bằng đồng. Trải qua thời gian, tiểu đồng đã bị oxy hóa, ngả màu xanh hoen gỉ nhưng vẫn còn nguyên hình hài, bên trong có dung dịch nước màu xanh nhạt lẫn hài cốt.

Các bậc cao niên đều khẳng định đây là mộ Tổ của dòng họ Nguyễn Tất. Bởi từ xưa đến nay, dòng họ luôn lưu truyền chuyện mộ Tổ được chôn chìm dưới lòng đất cấu tạo 2 lớp: bên ngoài là quách bằng đá để bảo vệ, bên trong là tiểu bằng đồng chứa xương cốt. Các công nhân san ủi mặt bằng khi phát hiện ngôi mộ đặc biệt này đã đánh dấu riêng và ghi bằng sơn trắng mấy chữ A42. Vì quách đá bị vỡ nên họ đã đưa tiểu đồng vào trong tiểu sành loại lớn rồi đưa về đây.

Ngôi mộ có tiểu đồng được cho là chôn hài cốt các vị tướng của dòng họ Nguyễn Tất

Việc xác định giá trị về văn hóa, lịch sử, khảo cổ liên quan đến các danh tướng dòng họ này cần được các nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử ở trung ương và địa phương nhanh chóng vào cuộc. Trong khi chờ kết quả cuối cùng, thiết nghĩ, chính quyền tỉnh Nam Định cần chỉ đạo ngành chức năng có biện pháp bảo vệ hiện trường, tránh xáo trộn không cần thiết để phục vụ cho công tác điều tra, khảo cứu sau này đối với những nhân vật lịch sử có nhiều công trạng với nước, với dân./.