Làng Gốm Phước Tích hồi sinh

Sau mấy chục năm im ắng, làng Gốm Phước Tích, xã Phong Hoà, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đã đỏ lửa trở lại, cho ra những mẻ gốm đầu tiên.

Làng Cổ Phước Tích, xã Phong Hoà, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế hiền hoà soi mình dưới dòng sông Ô Lâu. Con đường vào làng dọc theo những hàng chè tàu trải dài, xanh mát 2 bên nhà dân. Khác với vẻ yên bình trước đây, những ngày  hè oi ả này, làng Gốm náo nhiệt hẳn lên khi 2 mẻ gốm đầu tiên vừa hoàn tất, kịp tham gia triển lãm tại Festival nghề truyền thống Huế 2009.

Nguyễn Hoàng Sơn, thợ trẻ của làng Gốm hồ hởi khoe: "Chúng tôi rất vui mừng và tự hào vì hơn 1.500 sản phẩm gốm vừa ra lò đạt chất lượng tốt, đưa đi triển lãm trong Festival nghề truyền thống được đông đảo du khách khen ngợi, có thể sánh vai với những làng gốm lâu đời như Bát Tràng, Chu Đậu”.

Lương Thanh Hiền - 1 trong 4 chàng thợ trẻ của làng Phước Tích

Có được thành công bước đầu này, ngoài sự hỗ trợ của chính quyền địa phương phải kể đến công lao của 4 chàng trai trẻ Nguyễn Phước Tâm, Lương Thanh Hiền, Nguyễn Hoàng Sơn và Hà Vĩnh Phúc.

Đầu năm 2008, bốn người thợ trẻ này mang theo 5 tấn đất lấy từ làng cổ, ra tận Hà Nội, tìm đến làng gốm Bát Tràng để học nghề, quyết tâm khôi phục nghề gốm. Sau 6 tháng học nghề, các anh đem về trình làng những sản phẩm gốm được nặn ra từ chính nắm đất của quê mình. Thế rồi, chính quyền vào cuộc, UBND huyện Phong Điền hỗ trợ xây dựng lò nung ga trị giá 250 triệu đồng, 4 chàng trai vay mượn thêm 200 triệu đồng, bắt đầu thực hiện ước mơ nối nghiệp nghề gốm của cha ông.

Những ngày đầu thực hiện, người dân Phước Tích ai cũng lộ vẻ vui mừng, phấn khởi. Nhiều nghệ nhân nổi tiếng của làng gốm, nay đã tuổi cao sức yếu nhưng ngày ngày vẫn chống gậy ra tận lò, hướng dẫn, chỉ vẽ cho con cháu từng chi tiết nhỏ, tinh xảo của nghề gốm.

Bà Hoàng Thị Hoè, một trong số ít nghệ nhân làng Gốm Phước Tích, cho hay: “Lúc tôi 14, 15 tuổi đã theo cha, mẹ làm gốm, nghề gốm lúc đó mạnh lắm, bán ở khắp nơi. Lúc chiến tranh nghề gốm có mai một nhưng dân Phước Tích vẫn không thể bỏ nghề được. Bây giờ, mặc dù tuổi đã cao, nhưng tôi cũng sẽ cố gắng truyền nghề cho con cháu, để giữ gìn nghề truyền thống của cha ông”.

Những nghệ nhân lão làng của làng cổ Phước Tích không thể nào quên thời hoàng kim của nghề gốm ở đây. Chiều chiều, trên bến sông Ô Lâu tấp nập những con đò chở đầy lu, vại, ấm, chén… đưa đi bán tận Phú Yên, Bình Định. Nhưng rồi thời gian và chiến tranh làm nghề gốm mai một dần, sau đó lụi tàn hẳn bởi không thể cạnh tranh với các sản phẩm nhôm, nhựa. Nay thì, lò gốm đỏ lửa trở lại, sản phẩm làm ra còn mang đậm bản sắc văn hoá lâu đời của quê hương Phước Tích nhưng mẫu mã đã thay đổi theo thị hiếu của người tiêu dùng.

Tại triển lãm Festival nghề truyền thống Huế vừa qua, gian hàng gốm của người dân Phước Tích nườm nượp du khách tham quan, chiêm ngưỡng những sản phẩm gốm của làng cổ Phước Tích. Anh Nguyễn Văn Chung, du khách ở tỉnh Phú Yên sau khi tham quan gian hàng gốm Phước Tích đã cảm nhận: “Tôi cũng đã đi tham quan 1 số làng gốm ở Quảng Nam, Ninh Thuận, Hải Dương. Riêng gốm Phước Tích, tôi vẫn thấy có nét đặc sắc cổ truyền của ngày xưa tại Huế. Tuy rằng nghề truyền thống lâu năm, có thời gian bị mai một nay khôi phục lại vẫn giữ được nét cổ xưa, không chạy theo phong trào”.

Theo thợ trẻ Lương Thanh Hiền, công nghệ sản xuất gốm ngày nay khá hiện đại, mẫu mã thì đa dạng, phong phú hơn nhưng sản phẩm gốm vẫn giữ được những nét tinh xảo của cha ông để lại. Sau Festival nghề truyền thống Huế 2009, công tác tuyên truyền, quảng bá sẽ được tổ chức chu đáo hơn để sản phẩm gốm Phước Tích đến với người tiêu dùng ngày càng nhiều.

Vẫn biết, tất cả mới chỉ là bắt đầu và khó khăn đang chờ đợi phía trước. Nhưng với những gì mà 4 chàng thợ trẻ đã làm được, có thể nói gốm Phước Tích, sản phẩm truyền thống của ngôi làng cổ hơn 500 tuổi đang dần hồi sinh. Uớc mơ của người dân Phước Tích về những ngày đỏ lửa lò gốm nay đã trở thành hiện thực./.