Họa sĩ Lương Xuân Đoàn: Thị trường tranh giả đã tồn tại quá lâu

Với mong muốn chấm dứt tình trạng thật giả bất phân, góp phần giúp thị trường mỹ thuật trong nước trở nên minh bạch, cục Mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm, Bộ VH-TT-DL vừa ra mắt Trung tâm Giám định và triển lãm tác phẩm mỹ thuật, nhiếp ảnh, với 3 Hội đồng giám định chuyên trách.

Bên cạnh yếu tố con người, tức là mời được các chuyên gia uy tín trong từng lĩnh vực mỹ thuật, nhiếp ảnh vào hội đồng giám định, để đảm bảo sự chuẩn xác hơn nữa thì việc bắt tay với Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an được coi là tăng thêm sức nặng cho kết quả giám định.

Phóng viên VOV có cuộc trò chuyện với họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Phó Chủ tịch thường trực Hội Mỹ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giám định tác phẩm Hội họa – đồ họa cùng tìm hiểu về vấn đề này.

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn (Ảnh: TTVH)

PV: Thưa họa sĩ Lương Xuân Đoàn, theo ông, việc Trung tâm Giám định tác phẩm Mỹ thuật – Nhiếp ảnh đi vào hoạt động sẽ tác động như thế nào với thị trường mỹ thuật Việt Nam?

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn: Có thể nói, thị trường tranh giả Việt Nam đã tồn tại "bền vững" quá lâu vài thập kỷ. Đó là sự nhức nhối của giới mỹ thuật Việt Nam cho đến lúc này vẫn chưa giải quyết được. Việc hình thành Trung tâm Giám định tác phẩm Mỹ thuật – Nhiếp ảnh đặt tại chính Cục Mỹ thuật – Nhiếp ảnh và Triển lãm tôi cho là quyết định hết sức kịp thời của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.

Điều này sẽ làm cho việc giám định tranh được công khai. Chứ những sàn bán đấu giá tranh nội địa cũng có chuyên gia nhưng không công khai danh tính, bản thân giới mỹ thuật cũng không biết những người được gọi là chuyên gia ấy có đủ uy tín trong giới mỹ thuật Việt Nam không? Khi có áp lực của xã hội, của công luận, của chính giới mỹ thuật Việt Nam đè nặng lên vai những thành viên hội đồng thì hoạt động giám định ấy tôi tin sẽ có thuận lợi hơn.

PV: Tuy nhiên, kết quả giám định của Trung tâm chỉ mang tính chuyên môn và hầu như không có tính pháp lý, vậy trách nhiệm của Hội đồng chuyên môn là thế nào?

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn: Tôi nghĩ đây là Hội đồng giám định về chuyên môn, còn về pháp lý chúng ta nhờ sự hỗ trợ của Bộ Công An. Nói áp lực đè nặng lên vai các thành viên Hội đồng là vậy. 100% thành viên Hội đồng đồng ý cho thấy đòi hỏi đến cùng trách nhiệm của thành viên Hội đồng. Bởi chỉ cần có 1 người còn băn khoăn thì cũng không đi đến kết luận cuối cùng được. Họ phải tự chịu trách nhiệm trong tiếng nói cá nhân của họ.

PV: Riêng với mỹ thuật thì khi giám định không được xâm hại đến tác phẩm, như thế đồng nghĩa là Hội đồng chỉ có thể dựa vào đặc điểm, cách vẽ, chữ kỹ của tác giả để lại để đi đến kết luận, vậy theo ông liệu có cảm tính không?

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn: Cái này đương nhiên nó là cảm tính. Theo nghĩa là cảm nhận đầu tiên của những người có kinh nghiệm. Có những người mấy chục năm trong giới, quảng giao và quen thuộc với bút pháp, phong cách, thói quen sử dụng ngôn ngữ tác phẩm của các tác giả. Đấy là những tín hiệu nhận biết đầu tiên. Còn để mà khẳng định đây là tranh giả, tranh nhái thì lại phải nhờ đến công nghệ.

PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này./.