Việc Ukraine tuyên bố xuyên thủng phòng tuyến đầu tiên của Nga và tiến về phía làng Verbove ở mặt trận then chốt Zaporizhzhia đã làm gia tăng hy vọng rằng, sau 3 tháng chật vật phản công, Kiev có thể đạt tiến triển nhanh chóng hơn.

Trên thực tế, giới quan sát cho rằng Ukraine không nên quá lạc quan hoặc bi quan về diễn biến trên chiến trường. Việc dọn sạch các bãi mìn ở phòng tuyến đầu tiên của Nga là một thành quả đáng kể. Theo quân đội Ukraine, cứ mỗi mét vuông, Nga đặt 4 - 5 quả mìn, thậm chí Moscow còn bố trí các bãi mìn chống tăng chồng lên nhau để đảm bảo phá hủy bất kỳ thiết bị quét mìn nào được đưa vào.

Các nhà quan sát Jack Watling và Nick Reynolds trong một bài báo từ Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) ước tính, cứ 5 ngày, Ukraine tiến công được 700 - 1200 mét lãnh thổ, thận trọng bảo vệ lực lượng và trang thiết bị. Tuy nhiên, tại phòng tuyến thứ hai và thứ ba của Nga, các vị trí phòng thủ ước tình nằm sâu hơn 30km. Quân đội Nga đang cài thêm mìn, đôi khi có sự hỗ trợ của máy bay không người lái. Mặc dù chưa rõ mật độ mìn nhưng chắc chắn mối đe dọa này không hề nhỏ với Ukraine.

Dọn mìn là một công việc nguy hiểm. Trên thực tế, nhiệm vụ này được các kỹ sư quân sự có chuyên môn tiến hành vào ban đêm. Lực lượng này dễ bị tấn công nếu họ bị máy bay không người lái của Nga phát hiện. Mặc dù Ukraine muốn nhiều phương tiện dọn mìn hơn từ phương Tây nhưng hiện chưa rõ liệu chúng có được cung cấp kịp thời và hiệu quả không.

Để đạt được đột phá, chuyên gia Watling cho biết cần tạo một hành lang rộng khoảng 10km để đưa các hệ thống pháo và xe tăng với số lượng đủ lớn để gây sức ép với các khu vực xa hơn về phía Nam. Tokmak - một điểm nút nằm cách 24km về phía Nam hiện vẫn chưa nằm trong tầm bắn của các hệ thống pháo.

Khoảng cách này đã cho thấy tình thế khó khăn mà Ukraine phải đối mặt. Kể từ đầu tháng 6, khi cuộc phản công bắt đầu tại hai điểm quan trọng ở mặt trận Zaporizhzhia, các lực lượng của Kiev đã giành được 8km ở phía Nam Orikhiv và 10km ở phía Nam Velyka Novosilka. Vấn đề là Melitopol - mục tiêu cuối cùng ở phía Nam Orikihiv vẫn nằm cách các lực lượng của Ukraine gần 90km và cảng Berdiansk vẫn nằm cách Velyka Novosilka hơn 110km.

Cuộc tiến công từng bước vào tháng 7 và tháng 8 dần cho thấy một vấn đề chiến lược của Ukraine. Mặc dù chưa kiểm soát thủ đô Kiev nhưng Nga vẫn có cơ hội thành công để đạt được các mục tiêu của mình: Đó là kiểm soát một vùng lãnh thổ rộng lớn của Ukraine, làm hao hụt các lực lượng của Kiev và bào mòn sự kiên nhẫn của phương Tây.

Hơn nữa, Nga không hoàn toàn ở thế phòng thủ. Các lực lượng của nước này đã tiến hành các cuộc phản công do pháo binh dẫn đầu từ Kupiansk tới Lyman theo hướng Bắc của mặt trận phía Đông vào đầu tháng 8, áp đảo Ukraine về pháo binh với tỷ lệ 4:1 và thậm chí dịch chuyển tiền tuyến thêm 3km.

Điều đó đã buộc Ukraine phải nhanh chóng tăng cường lực lượng và hiện nay đang cố gắng giữ các vị trí. Một điều dường như khá rõ ràng là xung đột sẽ kéo dài tới năm 2024. Các nguồn tin quân sự Ukraine ước tính, cơ hội của họ sẽ duy trì tới đầu tháng 11 trước khi mùa mưa khiến các cuộc tiến công trở nên khó khăn hơn. Kiev cũng lo ngại Nga đang giữ lại tên lửa cho nỗ lực tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này vào mùa đông.

Một thách thức nữa là việc phương Tây sẽ đáp ứng các nhu cầu trên chiến trường của Ukraine như thế nào. Kiev đã yêu cầu Mỹ và đồng minh hỗ trợ xe tăng và gần đây là tiêm kích F-16 mặc dù lực lượng này chưa thể triển khai xe tăng trên quy mô lớn trong khi tiêm kích F-16 có thể đến đầu năm sau mới sẵn sàng.

Cho đến khi chiến trường chứng kiến những thay đổi đột phá, nếu không thì cuộc xung đột ở Ukraine vẫn sẽ tiếp diễn, tức là bất chấp các vấn đề của mình, phương Tây phải duy trì nhịp độ hỗ trợ pháo và đạn dược cho Kiev để tiếp tục chiến dịch trong một giai đoạn đầy cam go.

Diễn biến chính tình hình chiến sự Nga - Ukraine ngày 5/9

VOV.VN - Dưới đây là những diễn biến chính đáng lưu ý trong tình hình chiến sự giữa Nga và Ukraine ngày 5/9/2023.