Ukraine và Gruzia gia nhập NATO – Chính sách nguy hiểm?

Trong chuyến thăm châu Âu tuần qua, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloud Austin nhận định, Ukriane và Gruzia đang đứng trước "cánh cửa để ngỏ gia nhập NATO", đồng thời cho biết "không có quốc gia nào phủ quyết về quyết định liên quan đến tư cách thành viên NATO".

Dù Mỹ ủng hộ Ukraine và Gruzia nhưng theo nhà quan sát Sascha Glaeser nhận định trên Business Insider, việc trao cho 2 nước này tư cách thành viên NATO là một chính sách vô cùng nguy hiểm và phản tác dụng, đồng thời không phục vụ cho lợi ích quốc gia của Mỹ.

Nhà quan sát này cho rằng, thay vì củng cố an ninh của Mỹ, việc mở rộng NATO làm tăng rủi ro Mỹ bị kéo vào một cuộc chiến tranh với Nga. Việc thúc đẩy quy trình thông qua tư cách thành viên cho Ukraine hoặc Gruzia cũng có thể châm ngòi cho một cuộc xung đột lớn giữa NATO và Nga.

Nếu cuộc tấn công xảy ra sau khi Ukraine hoặc Gruzia chính thức trở thành thành viên của NATO, điều 5 Hiến chương NATO sẽ buộc Mỹ phải can thiệp quân sự. Một kịch bản như vậy có thể nhanh chóng leo thang thành cuộc chiến ở cấp độ hạt nhân, đặt ra yêu cầu cấp bách để đánh giá những hậu quả khủng khiếp của việc mở rộng NATO.

Tuy nhiên, những bình luận mới đây của Bộ trưởng Quốc phòng Austin là minh chứng cho thấy các nhà hoạch định chính sách Mỹ đang không thể chấp nhận được thực tế địa chính trị ở Đông Âu.

Hội nghị Thượng đỉnh NATO năm 2008 ở Bucharest là một bước ngoặt quan trọng đối với an ninh châu Âu khi tuyên bố chính thức rằng, cuối cùng, một ngày nào đó, Ukraine và Gruzia sẽ trở thành thành viên của liên minh này.

Nga-NATO: Quan hệ xuống mức nhất kể từ sau chiến tranh lạnh

VOV.VN - Căng thẳng giữa NATO và Nga vừa qua sôi sục trở lại sau khi NATO thống nhất kế hoạch mới nhằm phòng vệ trước khả năng Nga tấn công trên nhiều mặt trận.

Lằn ranh đỏ không được vượt qua

Đáp lại, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhận định với báo giới rằng: “Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để ngăn cản Ukraine và Gruzia gia nhập NATO, cũng như để tránh những leo thang nghiêm trọng không thể tránh khỏi trong quan hệ giữa chúng tôi với liên minh này và các nước láng giềng của mình".

Những quan chức cấp cao khác của Nga thậm chí còn có những tuyên bố đi xa hơn khi một vị tướng của nước này nhận định: "Nga sẽ hành động rõ ràng nhằm đảm bảo các lợi ích dọc biên giới. Sẽ không chỉ có những bước đi quân sự mà còn cả những hành động khác nữa". Nói cách khác, Moscow đã khẳng định rằng, việc hai quốc gia này gia nhập NATO là động thái vượt qua lằn ranh đỏ và Nga sẽ sử dụng mọi công cụ quyền lực, trong đó có cả can thiệp quân sự để giải quyết tình hình.

Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cáo buộc NATO tập hợp lực lượng gần biên giới của Nga và không sẵn sàng thảo luận với Nga những điều khoản ngang bằng về an ninh châu Âu.

Những bình luận của ông Shoigu là dấu hiệu gần đây nhất cho thấy căng thẳng gia tăng giữa Nga và NATO sau khi các bộ trưởng quốc phòng của liên minh này nhất trí kế hoạch mới ngày 21/10 nhằm phòng vệ trước bất kỳ nguy cơ tấn công nào từ Nga trên các mặt trận.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức gọi kế hoạch này là "một biện pháp răn đe" nhưng điện Kremlin nhận định hôm 22/10 rằng, kế hoạch này cho thấy Moscow đã đúng khi cắt đứt quan hệ với NATO. Nga đã triệu hồi các nhà ngoại giao của mình tại trụ sở của NATO ở Brussels và yêu cầu đóng cửa phái đoàn của NATO tại Moscow sau khi liên minh này trục xuất 8 người Nga với cáo buộc gián điệp.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga Rudenko cũng lên tiếng phản đối việc Ukraine gia nhập NATO: "Chúng tôi tin rằng đây sẽ là một bước đi vô cùng nguy hiểm và điều đó sẽ buộc Nga đưa ra phản ứng tương xứng", đồng thời cho biết, "bất kỳ hành động nào đều sẽ dẫn đến những hệ quả".

Nhà quan sát Sascha Glaeser đánh giá, việc trao hy vọng cho Ukraine và Gruzia rằng NATO sẽ bảo vệ những nước này có thể tạo nên một thực tế phức tạp. Thay vì đưa ra những giải pháp chính trị để chấm dứt xung đột, các nhà lãnh đạo Ukraine và Gruzia sẽ chuyển gánh nặng an ninh đó sang Mỹ bằng cách duy trì lập trường cứng rắn với Nga.

Điều đó sẽ làm leo thang căng thẳng Nga - Mỹ và cũng không mang lại lợi ích cho người dân Ukraine và Gruzia, những người sẽ rơi vào tình cảnh tồi tệ hơn nếu bất kỳ cuộc xung đột mới nào nổ ra.

Thực tế Nga coi việc ngăn chặn Ukraine và Gruzia gia nhập NATO là một lợi ích chiến lược cốt lõi. Vì thế, Nga sẽ nỗ lực hết sức để đạt được mục tiêu này. Theo nhà quan sát Sascha Glaeser, chính quyền Tổng thống Biden nên hiểu rằng, sẽ không đáng để liều mình vào một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba vì 2 nước trên, vốn không có ý nghĩa đáng kể về địa chính trị.

Khi Mỹ dịch chuyển trọng tâm sang mối đe dọa chiến lược lớn hơn là Trung Quốc, các nhà hoạch định chính sách nước này sẽ tìm cách cải thiện quan hệ với Nga. Một nỗ lực như vậy sẽ bắt đầu khiến việc gia nhập NATO của Ukraine và Gruzia trở thành vấn đề nằm ngoài bàn đàm phán./.

Nga cho rằng quyết định cắt đứt quan hệ với NATO là đúng đắn

VOV.VN - Điện Kremlin hôm nay cho rằng, việc NATO thông qua chiến lược mới tập trung vào Nga đã cho thấy, quyết định cắt đứt quan hệ với khối này của Nga là đúng đắn.