Bộ Quốc phòng Nga ngày 20/5 công bố video cho thấy, Rubicon, đơn vị máy bay không người lái tinh nhuệ của nước này phá hủy hệ thống tên lửa HIMARS của Ukraine, cách tiền tuyến 10km.

Trong video được quay gần thị trấn Chasiv Yar, ở Donetsk, miền Đông Ukraine, hệ thống tên lửa HIMARS đang được vận chuyển qua một con đường đất thì bất ngờ bị máy bay không người lái của Nga lao từ trên cao xuống tấn công. Vài phút sau, một vụ nổ xảy ra và hệ thống HIMARS bị phá hủy.

Cuộc tấn công được cho là do Rubicon, đơn vị tác chiến máy bay không người lái tinh nhuệ của Nga thực hiện. Rubicon đã tham gia chiến dịch giành quyền kiểm soát tỉnh Kursk hồi đầu năm nay. Hiện họ được giao nhiệm vụ săn lùng và phá hủy tài sản chiến trường có giá trị nhất của Ukraine: tên lửa tầm xa do Mỹ cung cấp.

Kể từ khi xung đột nổ ra, Ukraine đã tiếp nhận khoảng 40 hệ thống HIMARS của Mỹ. Hệ thống sử dụng tên lửa dẫn đường bằng vệ tinh, có khả năng tấn công mục tiêu với độ chính xác cao, cho phép Kiev kìm chân Nga bằng cách tấn công tuyến hậu cần, trung tâm chỉ huy và kho đạn dược của đối phương. Ưu điểm của HIMARS là có thể hoạt động ở phía sau tiền tuyến, nằm ngoài tầm với của nhiều loại vũ khí Nga.

Do có vai trò quan trọng như vậy, việc Ukraine đặt hệ thống HIMARS cách tiền tuyến 10km là điều bất thường. Theo giới phân tích, hệ thống bị phá hủy thị trấn Chasiv Yar có thể đã được Ukraine sử dụng để tấn công một mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga.

“HIMARS là một hệ thống cấp chiến thuật và rất quan trọng đối với quân đội Ukraine. Nó có thể khiến đe dọa các mục tiêu của Nga ở một khoảng cách nhất định so với tiền tuyến, tấn công tuyến hậu cần, trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Nga, làm giảm sức mạnh chiến đấu của Moscow”, Tom Withington, chuyên gia về vũ khí tại Viện Các quân chủng thống nhất Hoàng gia Anh (RUSI) nhận định.

Đối với Ukraine, việc mất những hệ thống giá trị như HIMARS được coi là thiệt hại lớn, trong bối cảnh sự hỗ trợ của Mỹ ngày càng sụt giảm. Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump không đưa ra bất cứ dấu hiệu nào cho thấy họ sẽ cung cấp cho Ukraine các hệ thống HIMARS mới, điều này càng làm tăng thêm rủi ro cho những hệ thống mà Kiev đã sở hữu.

Chiến thuật hiểm hóc của Rubicon

Phương pháp mới nhất mà Nga sử dụng để phá hủy hệ thống HIMARS đặc biệt đáng lo ngại đối với Kiev. Nếu như trước đây, thiệt hại đối với hệ thống HIMARS của Ukraine chủ yếu là do các cuộc tấn công bằng tên lửa hoặc pháo binh Nga thì hiện giờ, cuộc tấn công mới nhất này lại do máy bay không người lái cáp quang góc nhìn thứ nhất (FPV). FPV cáp quang có thiết kế khá tinh vi, với khả năng chống gây nhiễu tiên tiến, báo hiệu bước ngoặt đáng chú ý trong cuộc xung đột.

Máy bay không người lái FPV truyền thống dễ bị các hệ thống tác chiến điện tử của Ukraine tác động bằng cách gây nhiễu tần số, khiến chúng bị “mù” giữa chừng khi đang bay. Còn máy bay không người lái sợi quang được kết nối với người điều khiển thông qua các sợi cáp siêu mỏng truyền tín hiệu video và dẫn đường.

"Những UAV này sử dụng các sợi cáp quang rất nhỏ, trong một số trường hợp chỉ bằng một sợi tóc người, vì thế chúng khó bị phát hiện”, chuyên gia Tom Withington lưu ý.

Đơn Rubicon, được thành lập vào tháng 10/2024 theo chỉ đạo của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov đã đặt nền móng cho việc thử nghiệm công nghệ mới. Các binh sỹ vận hành máy bay không người lái của đơn vị này hiện đang phụ vụ trong ít nhất 7 biệt đội trên khắp miền Đông Ukraine, để thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, phi tập trung.

Chiến thuật của đơn vị Rubicon cũng rất tinh vi. Trong cuộc tấn công tại Kursk, Rubicon đã triển khai máy bay không người lái tấn công và phục kích các đoàn xe của đối phương trên những đoạn đường ngắn – khoảng 100 đến 300 mét - từ nhiều hướng khác nhau.

Một số máy bay không người lái bay sát mặt đường, phát nổ bên dưới các phương tiện đi qua. Những máy bay khác tấn công trực diện, nhắm vào các phương tiện phía trước và phía sau để tạo ra “vùng chết” với những chiếc còn lại. Trong quá trình này, Rubicon được cho là đã vô hiệu hóa hàng trăm phương tiện của Ukraine, trong đó có xe chở bộ binh M2 Bradley và xe tải MaxxPro bọc thép hạng nặng, thường bằng máy bay không người lái cáp quang. Kết quả là phần lớn quân đội Ukraine bị đẩy khỏi Kursk sau khi đơn vị Rubicon phá hủy tuyến đường tiếp tế của họ.

Việc Nga chuyển hướng nhiệm vụ của đơn vị Rubicon đánh dấu một giai đoạn mới và đáng lo ngại đối với Ukraine. Nga không chỉ phá hủy các tuyến tiếp tế của Ukraine mà còn nhắm mục tiêu vào các loại vũ khí có giá trị cao như HIMARS, vốn được coi là “trụ cột” trong khả năng tấn công tầm xa của Kiev.

Hệ thống HIMARS không chỉ là phương tiện chiến đấu mà còn là biểu tượng về sự ủng hộ của phương Tây. Việc phá hủy các hệ thống này được coi là đòn tâm lý và một đòn quân sự đối với Ukraine.

Nếu kho dự trữ HIMARS tiếp tục cạn kiệt, Ukraine có thể mất đi lợi thế đáng kể trên chiến trường. Cuộc tấn công gần Chasiv Yar đánh dấu lần đầu tiên một máy bay không người lái cáp quang phá hủy hệ thống HIMARS. Điều này cho thấy Nga có khả năng nhắm tới những tài sản được bảo vệ chặt chẽ nhất của Ukraine. Nếu Kiev không thể đối phó với mối đe dọa mới này, họ có khả năng chịu hậu quả nghiêm trọng.

Lựa chọn duy nhất của Ukraine sau các cuộc đàm phán với Nga

VOV.VN - Giới phân tích cho rằng, Tổng thống Ukraine Zelensky có rất ít lựa chọn ngoài việc thuyết phục Tổng thống Mỹ Donald Trump gây sức ép với Nga trong khi vẫn phải phụ thuộc vào sự ủng hộ châu Âu.