Quan hệ Australia-Trung Quốc tiếp tục căng thẳng vì Huawei

Quan hệ ngoại giao giữa Australia với Trung Quốc vốn ở trong tình trạng đóng băng trong 2 năm trở lại đây và đến nay vẫn chưa có dấu hiệu được cải thiện do hai bên còn tồn tại một số bất đồng quan trọng, trong đó có vấn đề liên quan đến công ty viễn thông Huawei của Trung Quốc.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Thủ tướng Australia Scott Morrison. Ảnh: ABC

Theo giáo sư Chen Hong, Giám đốc Viện nghiên cứu Australia thuộc Đại học Sư phạm Đông Trung Quốc, Thủ tướng Australia Scott Morrison và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể sẽ gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh APEC dự kiến diễn ra tại Chile vào tháng 11 tới, nhưng ông Morison sẽ không có chuyến thăm chính thức Trung Quốc nếu Australia không thay đổi quan điểm đối với Huawei.

Ông Chen Hong cho rằng, Australia đã viện dẫn các lý do an ninh vô căn cứ để cấm Huawei tham gia phát triển mạng 5G tại nước này, đồng thời Australia đã cùng Mỹ vận động các nước phương Tây khác cấm Huawei. Tuy nhiên, giáo sư Chen Hong cũng thừa nhận, kể từ khi trở thành Thủ tướng Australia ông Morrison đã có một số động thái tích cực trong xử lý các vấn đề liên quan đến Trung Quốc. Gần đây nhất, ông Morrison đã bác bỏ quan điểm cho rằng nghị sĩ đảng Tự do Gladys Liu có quan hệ với các tổ chức của chính phủ Trung Quốc.

Giáo sư Chen Xiaochen, thuộc Khoa Nghiên cứu Quốc tế của Đại học Nhân dân Trung Quốc cho rằng, Australia nên theo đuổi lợi ích quốc gia riêng thay vì cố gắng chiều theo ý Mỹ. Các học giả Trung Quốc còn cho rằng, Huawei là một trường hợp để kiểm tra xem Australia có tin tưởng Trung Quốc hay không và việc Australia từ chối tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc cũng gây trở ngại cho quan hệ song phương.

Quan điểm của chính giới Australia về Trung Quốc cũng đang bị chia rẽ. Trong một phát biểu gần đây tại Mỹ, Thủ tướng Morrison đã ủng hộ quan điểm của Mỹ trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc khi ông cho rằng Trung Quốc cần được đối xử và thể hiện vai trò của một nước phát triển.

Ông Morrison cũng tuyên bố, quan hệ Australia-Trung Quốc đang phát triển vững chắc và ông sẽ thăm Trung Quốc nếu nhận được lời mời chính thức. Trong khi đó, lãnh đạo phe đối lập tại Australia ngày 24/9 đã lên tiếng ủng hộ Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại với Mỹ. Ông Anthony Albanese tuyên bố, Trung Quốc vẫn là một nền kinh tế mới nổi và đang phát triển.

Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Australia với tổng kim ngạch thương mại 2 chiều hàng năm đạt khoảng 180 tỷ đô la Australia (AUD), chiếm hơn 28% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Australia. Do vậy, xử lý quan hệ với Trung Quốc là công việc quan trọng đối với bất cứ chính phủ nào tại Australia./.