Nga, Pakistan sắm vai người hòa giải: Căng thẳng vùng Vịnh sẽ hạ nhiệt

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 14/10 sẽ lên đường tới Saudi Arabia, còn Thủ tướng Pakistan Imran Khan hiện đã ở thăm Iran và mới có các cuộc gặp với giới lãnh đạo nước này. Cùng có quan hệ tốt với tất cả các bên trong căng thẳng vùng Vịnh, cả Tổng thống Nga và Thủ tướng Pakistan đều đang thử vai là những người trung gian hòa giải cho các bất đồng đang leo thang giữa Iran với Saudi Arabia và các đồng minh của nước này.

Thế giới đang đặt rất nhiều kỳ vọng vào 2 chuyến công du đặc biệt này, hi vọng nó sẽ giúp hóa giải những căng thẳng đang có tại vùng Vịnh, hoặc ít nhất là hạ nhiệt được phần nào.

Thủ tướng Pakistan Imran Khan đang có chuyến thăm Iran. Ảnh: Deccan Herald

Đây là chuyến thăm Saudi Arabia đầu tiên của Tổng thống Nga trong hơn 1 thập kỷ qua. Trước khi lên đường, hôm qua, Nhà lãnh đạo Nga khẳng định,  Moscow đang có mối quan hệ tốt với cả Iran lẫn thế giới Arập, do đó nước này có thể đóng vai trò then chốt tại khu vực Trung Đông.

Tuyên bố của Tổng thống Putin khiến thế giới tỏ ra lạc quan, kỳ vọng  nhiều hơn về chuyến thăm Saudi Arabia lần này của ông, hi vọng ông có thể sắm vai là người hòa giải cho những bất đồng đang có giữa Iran với Saudi Arabia và các đồng minh của nước này.

Cũng theo Nhà lãnh đạo Nga,  vụ 2 cơ sở sản xuất dầu của Saudi Arabia bị tấn công gần đây, không chỉ khiến nguồn cung dầu của thế giới bị gián đoạn, mà còn khiến cho căng thẳng vốn có giữa Saudi Arabia và Iran leo thang. Tuy nhiên, vụ việc cần phải được điều tra làm rõ và các cáo buộc đưa ra cần có những bằng chứng xác thực. Điều này ngầm ám chỉ, Saudi Arabia không nên đổ lỗi cho Iran khi còn quá sớm. Và rằng Moscow sẽ sẵn sàng hỗ trợ Saudi Arabia điều tra vụ việc này.

Dự kiến, sau Saudi Arabia, ngày mai 15/10, Tổng thống Nga Putin sẽ tới Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) – một đồng minh của Saudi Arabia. Nhiều khả năng, cuộc chiến tại Yemen sẽ được Nhà lãnh đạo Nga đề cập đến trong các cuộc gặp với giới chức 2 quốc gia này. Và đây cũng là 1 trong những vấn đề bất đồng tồn tại giữa Iran với Saudi Arabia và UAE hiện nay.

Cũng giống như Tổng thống Nga, Thủ tướng Pakistan Imran Khan hiện cũng đang có chuyến công du tới vùng Vịnh, với chặng dừng chân đầu tiên là Iran, được bắt đầu từ ngày 14/10. Ngay khi đến, Thủ tướng Imran Khan đã có các cuộc gặp với Tổng thống nước chủ nhà Hassan Rouhani và Lãnh tụ tối cao Iran – Đại giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei.

Tại các cuộc gặp, Nhà lãnh đạo Pakistan tuyên bố rõ ràng lý do của chuyến thăm lần này: “Iran là người hàng xóm của chúng tối. Mối quan hệ với Iran dã trải qua một chặng đường dài. Còn Saudi Arabia là một trong những người bạn thân nhất của chúng tôi. Saudi Arabia đã giúp chúng tôi khi chúng tôi cần và ngược lại. Do đó, lý do để tôi thực hiện chuyến công du này xuất phát từ mong muốn không để xảy ra xung đột giữa Iran và Saudi Arabia. Dù chúng tôi biết đây là một vấn đề phức tạp, nhưng chúng tôi cũng thấy rằng vấn đề vẫn có thể được giải quyết thông qua đối thoại.”

Thủ tướng Pakistan cũng nêu rõ, bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc mới đây, đích thân Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman đã đề nghị ông đứng ra hòa giải cho 2 nước với Iran. Hiện các bên đều không muốn 1 cuộc xung đột giữa hai bên xảy ra, bởi nó sẽ lan ra toàn khu vực, tác động tiêu cực đến nền kinh tế của thế giới.

Đáp lại thiện chí hòa giải từ Pakistan, Tổng thống thống Iran Hassan Rouhani cho biết: “Để giải quyết vấn đề, Mỹ nên quay lại Thỏa thuận hạt nhân 2015 và gỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Tôi xin nhấn mạnh, đây là điểm mấu chốt.”

Còn Đại giáo chủ Iran Ali Khamenei cũng khẳng định, Iran không hề muốn căng thẳng với các nước Arập láng giềng. Tuy nhiên, nếu các quốc gia này thực hiện ý đồ thù địch chống lại Iran của Mỹ, dám tấn công  nước này, họ sẽ phải “hối hận”. Cũng theo Đại giáo chủ Iran, việc chấm dứt cuộc chiến tại Yemen sẽ  có những tác động tích cực lớn đối với tình hình khu vực hiện nay.

Theo kế hoạch, sau Iran, Thủ tướng Pakistan ngày 15/10 sẽ tới Saudi Arabia, thông báo về những gì đã đạt được trong chuyến thăm Iran của ông./.