Hiệp định TPP lịch sử và Tổng thống Mỹ: 'Cuộc chiến' chỉ mới bắt đầu

Ngay khi những thông tin về việc bộ trưởng các nước thành viên nhất trí những điều khoản cuối cùng hoàn tất Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sau 5 năm đàm phán, Financial Times đã nhận định Tổng thống Mỹ Barack Obama đã giành được chiến thắng lớn với một yếu tố then chốt trong chính sách kinh tế mà ông theo đuổi từ khi lên làm Tổng thống.

TPP với Tổng thống Obama bây giờ mới là cuộc chiến trước Quốc hội. (ảnh: Nhà Trắng)

TPP chính là “xương sống” kinh tế trong chính sách “hướng Đông” của chính quyền Tổng thống Obama và là một câu trả lời của Mỹ đối với sự trỗi dậy cũng như sự gia tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực và trên toàn cầu.

Tổng thống Mỹ Barack Obama hoan nghênh việc hoàn tất đàm phán TPP và ca ngợi các lợi ích của hiệp định: “Mức độ hợp tác của TPP tạo sân chơi cho người nông dân, chủ trang trại và các nhà sản xuất bằng cách loại bỏ hơn 18.000 loại thuế mà các quốc gia khác áp đặt lên sản phẩm của chúng ta”.

Ông Obama đã rất nỗ lực để đưa TPP về đích, song thách thức lớn đang chờ đợi ông trước mắt là thuyết phục Quốc hội thông qua TPP trong năm tới khi mà đảng Cộng hòa vẫn chiếm đa số ở lưỡng viện.

Hồi tháng 7, ông đã dựa vào một số lá phiếu ủng hộ từ đảng Cộng hòa để giành quyền đàm phán nhanh. Giờ đây chính những đồng minh này lại đang cảm thấy không hài lòng vì những nhượng bộ mà Mỹ đã đưa ra để có thể đạt được thỏa thuận.

Chiến dịch chạy đua vào ghế Tổng thống Mỹ 2016 cũng là một rào cản với TPP. Ứng cử viên tiềm năng nhất của đảng Cộng hòa là Donald Trump đã dùng TPP để hướng sự công kích vào đối thủ Dân chủ của mình: “TPP là một cuộc tấn công vào doanh nghiệp của Mỹ. Đây là một thỏa thuận tồi”.

Tổng thống Obama chưa thể "ngủ yên" trên chiến thắng

Vấn đề lớn của ông Obama hiện giờ là gì? Sự khó chịu của đảng Cộng hòa trong những thỏa hiệp của các nhà đàm phán Mỹ, thay hệ thống tranh chấp đầu tư bằng độc quyền có kiểm soát trong lĩnh vực thuốc lá, sinh dược… Việc loại bỏ những tiêu chuẩn lao động khắt khe cũng là nội dung bị đảng Cộng hòa công kích….

Với việc hoàn tất đàm phán TPP, giờ đây các thành viên đảng Cộng hòa đang tìm cách tìm ra những kẽ hở bất lợi để phản đối công khai tại Quốc hội Mỹ. Rõ ràng ông Obama không thể “ngủ yên” trên chiến thắng với TPP mà cần hành động và thuyết phục Quốc hội thông qua thành quả trước mắt này.

Quốc hội Mỹ sẽ dành ra 90 ngày để quyết định có thông qua TPP hay không, có nghĩa là ông Obama không thể ký vào Hiệp định này trước tháng 1 hoặc thậm chí là lâu hơn nữa. Cùng với các thủ tục khác, có thể đến giữa năm 2016 TPP mới được chính thức thông qua ở Quốc hội Mỹ./.