Lần đóng cửa chính phủ lâu nhất trong lịch sử nước Mỹ này dường như đã biến thành “cuộc chiến không khoan nhượng” giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Hạ viện Pelosi.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Chủ tịch Hạ viện Pelosi. Ảnh: AFP.

Tranh cãi gay gắt

Tổng thống Donald Trump hôm 20/1 kịch liệt công kích bà Pelosy trên trang mạng Twitter, chỉ một ngày sau khi bà này bác bỏ đề xuất có phần thỏa hiệp của ông là tạm thời kéo dài việc bảo vệ cho khoảng 1 triệu người nhập cư để đổi lấy sự đồng ý của đảng Dân chủ về việc chi 5,7 tỉ USD xây tường biên giới với Mexico, nhằm thực hiện cam kết ông đưa ra trong chiến dịch tranh cử. Việc đóng cửa chính phủ đã từng xảy ra trong nhiều chính quyền trước đây. Nhưng đây là đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử, gây ảnh hưởng đến khoảng 800.000 công nhân viên chức.

Trong thông báo trên trang Twitter, Tổng thống Trump viết: "Nancy Pelosi và một số đảng viên Dân chủ đã bác bỏ đề xuất của tôi thậm chí trước cả khi tôi nêu ra. Nancy Pelosi đã cư xử một cách vô lý và đã trở nên quá thiên tả. Bà ấy đang quá sợ hãi những 'kẻ cánh tả' trong đảng của mình mà bà đã mất kiểm soát". Những lời lẽ này được coi là sự “tấn công trực diện nhất” của ông Trump nhằm vào bà Pelosi kể từ khi chính phủ đóng cửa vào ngày 22/12/2018, đồng thời phản ánh sự thất vọng lên đến đỉnh điểm.

Về phần mình, bà Pelosi dường như bỏ ngoài tai những bình luận mang tính cá nhân của Tổng thống Trump. Trên trang Twitter, bà nhấn mạnh sự cần thiết phải chấm dứt tình trạng bế tắc kéo dài gần 1 tháng qua, vốn đang gây ra những hậu quả tiêu cực, khiến một số nhân viên chính phủ phải nhờ cậy vào sự trợ giúp của các ngân hàng lương thực hay những tổ chức từ thiện địa phương. “Mở cửa lại chính phủ, để trả lương cho các nhân viên và sau đó chúng ta sẽ thỏa luận cách thức cùng nhau bảo vệ biên giới. Hãy chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ”.

Trong khi bà Pelosy và nhiều thành viên khác của đảng Dân chủ bác bỏ đề xuất của Tổng thống Trump, thì đảng Cộng hòa lại khẳng định rằng đề xuất này đại diện cho hành động thực tiễn của Tổng thống. Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence, người dẫn đầu các cuộc tiếp xúc của chính quyền ông Trump với Quốc hội cho biết, Thượng viện sẽ bỏ phiếu về đề xuất tạm thời kéo dài việc bảo vệ cho khoảng 1 triệu người nhập cư vào sáng sớm 22/1 (theo giờ Mỹ). Ông gọi đây là “một sự thỏa hiệp rất thiện chí”.

Phát biểu trên chương trình “Fox News Sunday”, ông Pence nói: “Những gì mà Tổng thống Trump đang làm là dọn bàn cho một thỏa thuận”.  Cuộc bỏ phiếu dự kiến này cũng phản ánh sự thay đổi lập trường của ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ - người từng tuyên bố rằng ông sẽ không tiếp nhận bất cứ đề xuất nào liên quan đến việc chính phủ đóng cửa nếu đề xuất đó không nhận được sự ủng hộ của cả Tổng thống Donald Trump và lãnh đạo phe Dân chủ.

Hiện tại, số phận của đề xuất vẫn còn rất chênh vênh. Đảng Cộng hòa hy vọng lôi kéo được lá phiếu ủng hộ của một số nghị sỹ Dân chủ tại những bang thân thiện với Tổng thống Trump để có hội tụ đủ 60 phiếu cần thiết, nhưng họ cũng có thể mất đi lá phiếu của một số nhân vật bảo thủ có quan điểm cứng rắn trong vấn đề này.

Rối ren và bế tắc

Hiện tại, chính quyền Tổng thống Trump đang cố gắng cân bằng yêu cầu của các nghị sỹ có đường lối cứng rắn trong đảng Cộng hòa với các nghị sỹ Dân chủ - những người kiên quyết phản đối việc chi 5,7 tỷ USD để xây dựng tường biên giới.

Đảng Dân chủ trước đó đã đề xuất chi hơn 2 tỷ USD cho một loạt các biện pháp nhằm đảm bảo an ninh biên giới. Đảng này cũng hoài nghi về đề xuất thỏa hiệp của Tổng thống Trump, khẳng định bằng cách chấm dứt chương trình Hành động trì hoãn trục xuất những người nhập cư trái phép vào Mỹ khi còn nhỏ (DACA) bảo vệ quyền lợi cho khoảng 700.000 người nhập cư trẻ tuổi và quyết định trục xuất 300.000 người nhập cư khác, chính ông Trump đã gây nguy hiểm cho những người nhập cư mà ông đang đề xuất các biện pháp bảo vệ tạm thời.

Trong khi đó, các nhân vật cứng rắn đối với vấn đề nhập cư lại chỉ trích đề xuất của Tổng thống Trump, cho rằng đề xuất này chẳng khác nào ban hành lệnh ân xá cho những người nhập cư bất hợp pháp. Ngay lập tức, ông Trump đã giải thích trên trang Twitter cá nhân rằng: “Không, lệnh ân xá không phải là một phần trong đề xuất của tôi. Đó chỉ đơn thuần là việc gia hạn thêm 3 năm chương trình DACA”.

Trong bối cảnh cái giá phải trả cho việc đóng cửa chính phủ ngày càng nghiêm trọng, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa vẫn rơi vào thế bế tắc và dường như các bên đều thận trọng trong việc tìm kiếm một lộ trình phía trước. Thượng nghị sĩ James Lankford, đảng Cộng hòa nói rằng: “Cuộc bỏ phiếu trong tuần này có thể không thông qua đề xuất của Tổng thống Trump. Chúng ta có thể tranh luận về vấn đề này? Chúng ta có thể tạo ra sự thay đổi? Hãy tìm cách để mở cửa chính phủ trước”.  Ông Bennie Thompson – thành viên đảng Dân chủ, Chủ nhiệm Ủy ban An ninh nội địa nói rằng: “Tôi sẽ không bác bỏ việc xây tường biên giới trong một số trường hợp nhất định”. Theo ông Thompson, đảng Dân chủ có thể đàm phán nếu Tổng thống Trump ngừng chỉ trích đảng này và các lãnh đạo của họ, cũng như đảm bảo ông sẽ không đột ngột thay đổi lập trường.

Phát biểu với tờ CNN, Bà Tulsi Gabbard, Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ Mỹ tại Hawaii – người từng công bố kế hoạch tranh chức Tổng thống vào năm 2020 cho rằng các bên “cần ngồi lại với nhau, có một cuộc đối thoại thực sự và thu hẹp mọi bất đồng”.

Bên nào giành lợi thế?

Ngày càng có nhiều người dân Mỹ đổ lỗi cho chính quyền ông Trump về tình trạng đóng cửa chính phủ. Theo thăm dò của Trung tâm nghiên cứu Pew công bố tuần trước, khoảng 58% người dân Mỹ phản đối xây tường biên giới và 61% không tán thành cách Tổng thống Trump xử lý vấn đề chính phủ đóng cửa.

Điều tệ hại hơn nữa đối với Nhà Trắng là các cử tri Dân chủ dường như đoàn kết hơn so với các cử tri Cộng hòa trong vấn đề này. Khảo sát của Pew cho biết, 84% nghị sỹ Dân chủ phản đối việc xây tường biên giới không chấp nhận bất cứ thỏa hiệp nào mà chính quyền ông Trump đưa ra. Nhiều nhà phân tích cho rằng, bà Pelosy và đồng minh đang chiến thắng trong “cuộc chơi ngoài lề” hay cuộc chiến của dư luận – dù rằng việc định hướng dư luận lâu nay được cho là “sở trường” của Tổng thống Trump. Không chỉ giỏi điều khiển “cuộc chơi ngoài lề” mà bà Pelosy còn rất khéo léo khi chi phối “cuộc chơi bên trong”. Đây không phải là điều ngạc nhiên bởi Pelosy được biết đến là một trong những nhân vật nổi bật nhất của phe Dân chủ. Sau cuộc bầu cử Quốc hội Mỹ giữa nhiệm kỳ ngày 6/11, chiến dịch tái tranh cử chức Chủ tịch Hạ viện của bà Pelosy đã bị thách thức nhưng bà đã dẹp tan sự bất đồng trong nội bộ đảng Dân chủ một cách dễ dàng. 

Trái ngược lại, tại Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, đã có rất nhiều thành viên phàn nàn rằng Nhà Trắng không có chiến lược cụ thể và một số người thậm chí đề xuất mở cửa lại chính phủ mà không cần thông qua khoản tiền để xây dựng tường biên giới. Điều này phản ánh một sự thất bại mới của Tổng thống Trump.  Đã có những lời chỉ trích cho rằng, ông Trump chưa từng làm chủ nghệ thuật xử lý các vấn đề ngay trong chính đảng của ông tại Quốc hội, chứ đừng nói đến phe đối lập.

Có thể nói rằng, bức tường thực tế ở biên giới giữa Mỹ và Mexico đến nay vẫn chưa hình thành, nhưng một bức tường vô hình khác lại đang được dựng lên ngay chính trong nội bộ nước Mỹ mà cái giá phải trả thì khó có thể lường trước được./. 

Cuộc sống người dân Mỹ đảo lộn vì đợt đóng cửa chính phủ kỷ lục

VOV.VN - Đợt đóng cửa dài nhất trong lịch sử nước Mỹ đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân và 800.000 nhân viên chính phủ không được trả lương.

Tường biên giới, đóng cửa Chính phủ và tính toán của Tổng thống Trump

VOV.VN - Ông Trump cho rằng an ninh biên giới là cuộc khủng hoảng thực sự và Chính phủ bị đóng cửa là cuộc khủng hoảng giả mạo do đảng Dân chủ tạo ra.