Tấn công theo nhóm

Một video lan truyền trên mạng xã hội hồi đầu tuần này cho thấy một chiếc Sukhoi Su-27 thuộc Lữ đoàn Không quân Chiến thuật số 39 của Ukraine đã phá hủy phương tiện phòng không của Nga ở địa điểm không xác định dọc theo tuyến đầu dài 1.100 km. Các phi công Ukraine hiện giờ không còn chiến đấu đơn độc mà chiến đấu theo từng nhóm nhỏ để yểm trợ cho nhau.

Phi công Ukraine lái máy bay chiến đấu từ thời Liên Xô không chỉ săn lùng các hệ thống phòng không của Nga mà còn sử dụng kỹ thuật “dao mổ” tấn công chính xác những hệ thống này, để dọn đường cho các máy bay chiến đấu khác của họ thực hiện nhiệm vụ.

Với những máy bay chiến đấu Lockheed Martin F-16 tiếp nhận từ Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và chiến đấu cơ Dassault Mirage 2000 từ Pháp, phi đội của Ukraine đã trở nên ngày càng đa dạng hơn. Trước khi xung đột nổ ra, Ukraine có khoảng 125 máy bay ném bom Sukhoi Su-24, máy bay phản lực tấn công Su-25, Su-27 và máy bay chiến đấu Mikoyan MiG-29. Việc tiếp nhận các chiến đấu cơ phương Tây đã nâng cấp và bổ sung đáng kể cho phi đội máy bay chiến đấu của Ukraine.

Một số báo cáo cho biết, các lữ đoàn không quân Ukraine đã mất khoảng 100 máy bay chiến đấu cũ có từ thời Liên Xô và 3 máy bay chiến đấu F-16 do hoạt động tấn công của Nga. Nhưng Kiev đã thay thế nhiều máy bay trong số đó bằng những chiến đấu cơ mà các đối tác trong NATO cung cấp hoặc bằng cách khôi phục các máy bay cũ hơn.

Nhìn chung, lực lượng không quân Ukraine hiện giờ lớn mạnh hơn so với giai đoạn đầu xung đột và chắc chắn sẽ nâng cao sức mạnh chiến đấu khi được chuyển giao thêm nhiều máy bay chiến đấu, bom và tên lửa từ phương Tây

Một trong những vấn đề quan trọng nhất đối với không quân của Kiev không phải là công nghệ mà là chiến thuật. Các phi công Ukraine hiện bay theo nhiều nhóm đa dạng, trong đó mỗi máy bay hỗ trợ các máy bay khác cùng đội hình.

Sự chuyên môn hóa và làm việc nhóm này lần đầu tiên trở nên khả thi khi các nhà thầu Mỹ giúp phi công Ukraine cải tiến máy bay Su-27 và MiG-29 của họ để bắn tên lửa chống bức xạ radar tốc độ cao AGM-88 (HARM) do Mỹ sản xuất, có khả năng nhắm vào tín hiệu radar của đối phương từ khoảng cách xa tới 148 km.

Các máy bay chiến đấu cũ từ thời Liên Xô của Ukraine không có thiết bị gây nhiễu radar vì vậy chúng cần được hỗ trợ để chiến đấu vượt qua hệ thống phòng thủ dày đặc của Nga. Máy bay Sukhoi và MiG khi được trang bị tên lửa HARM có thể hộ tống các máy bay Sukhoi và MiG chở vũ khí đến gần mục tiêu hơn.

Theo các chuyên gia quân sự, sự xuất hiện của những chiếc F-16 đầu tiên vào tháng 8/2024 và những chiếc Mirage 2000 đầu tiên vào tháng 2/2025 đã cho phép phi công thực hiện hoạt động tấn công phức tạp hơn nhiều. Không giống như máy bay chiến đấu Sukhoi và MiG, F-16 và Mirage 2000 có hệ thống gây nhiễu radar bên trong.

“Khi chúng tôi bay đến nơi, tiêm kích F-16 hoặc Mirage 2000 đã chờ sẵn. Những máy bay này hoặc đóng vai trò yểm trợ cho toàn bộ phi đội hoặc tấn công đối phương”, một phi công Ukraine cho biết.

Theo phi công này, trong trường hợp các máy bay chiến đấu F-16 thực hiện các phi vụ tấn công bằng bom lượn chính xác do Mỹ sản xuất thì những chiếc khác, chẳng hạn như Su-27 nhắm vào hệ thống phòng không của Nga, hoặc gây nhiễu radar đối phương để bảo vệ chúng.

Tuy vậy, các nhóm máy bay chiến đấu của Ukraine khó có khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ Nga – nơi có mạng lưới phòng không dày đặc. “Hiện tại, chúng tôi chỉ có thể tấn công ở một mức độ nào đó, với những mục tiêu nằm sâu hàng chục km chứ không phải hàng trăm km trong lãnh thổ Nga”, phi công trên cho hay. Trong cuộc chiến tại tỉnh Sumy, các máy bay chiến đấu của không quân Ukraine có thể đáp ứng được nhiệm vụ này.

Chiến thuật “chồn hoang”

Ngoài chiến thuật tấn công theo nhóm, các phi công Ukraine cũng thực hiện chiến thuật “chồn hoang” – đặt theo tên loài động vật có vú chuyên săn những con mồi nhỏ cách xâm nhập vào hang ổ của con mồi để tiêu diệt. 

Đây là chiến thuật nhiều rủi ro từng được các phi công Mỹ áp dụng trong thời chiến. Giải thích về chiến thuật này, Defense Express cho biết: “Các phi công lái máy bay chiến đấu dụ hệ thống phòng không của đối phương nhắm vào họ bằng hệ thống radar. Sau đó, sóng radar được truy ngược về nguồn phát của chúng và các phi công Ukraine tấn công bằng các vũ khí như tên lửa chống bức xạ tốc độ cao AGM-88 (HARM) do Mỹ sản xuất”. Phi công Ukraine cần phải hành động nhanh chóng trước khi bị Nga khóa mục tiêu và tấn công bằng tên lửa đất đối không (SAM).

Tên lửa HARM, được tích hợp vào máy bay Liên Xô tại Ukraine, có tầm bắn khoảng 150 km. Nó có thể phát hiện và tấn công radar ngay cả khi trạm radar đã tắt.

"Ukraine rõ ràng đang học hỏi từ tư tưởng quân sự phương Tây. Ukraine đang tập trung rất nhiều vào các nhiệm vụ SEAD (Chế áp phòng thủ của đối phương trên không và DEAD (Phá hủy phòng thủ của đối phương trên không). Những nhiệm vụ này rất nguy hiểm nhưng sẽ mang lại lợi ích lớn nếu thực hiện thành công”, Nhà phân tích Frederik Mertens tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược La Hay nhận định.

Vì sao Nga để máy bay ném bom chiến lược "lộ thiên" bất chấp rủi ro lớn?

VOV.VN - Sau khi Ukraine tiến hành cuộc tập kích bằng máy bay không người lái lớn nhất từ trước tới nay vào các sân bay quân sự của Nga, phá hủy nhiều máy bay ném bom chiến lược, một số nhà quan sát đã đặt câu hỏi tại sao Nga chưa xây dựng các hầm trú ẩn bằng bê tông dành cho những máy bay này, mà lại đặt ở ngoài trời.