Cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng

Thời gian gần đây, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng diễn biến phức tạp. Đặc biệt, tình hình tội phạm lừa đảo thông qua mạng xã hội (zalo, facebook...) có xu hướng gia tăng, với nhiều thủ đoạn mới, tinh vi, gây thiệt hại lớn về tài sản của người dân, bức xúc trong dư luận xã hội.

Để đấu tranh phòng, chống có hiệu quả đối với loại tội phạm này, cùng với sự vào cuộc quyết liệt từ ngành chức năng, mỗi người dân cần nâng cao cảnh giác, sử dụng mạng xã hội một cách thông minh, an toàn, nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động bảo vệ chính mình để không trở thành nạn nhân của đối tượng lừa đảo.

Theo Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Sóc Trăng, từ khi thành lập vào ngày 5/9/2023 đến nay, đơn vị đã tiếp nhận, xử lý trên 20 tin báo, tố giác liên quan đến lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng thông qua nhiều hình thức, chủ yếu các đối tượng giả danh ngân hàng, công ty tài chính, tuyển cộng tác viên làm việc online, thông qua các giao dịch điện tử để lừa các nạn nhân chuyển tiền cho chúng, tổng tài sản thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng. Ngoài những người lao động, công nhân thì cũng còn có những nạn nhân là cán bộ, công chức, viên chức.

Điển hình là trường hợp của anh T.N trú tại Phường 3, thành phố Sóc Trăng, với mong muốn mua ghế massage cho mẹ nhưng do không đủ tiền, anh T.N đã lên mạng thấy trang facebook “Hỗ trợ cho vay tín chấp cuối năm 04” nên đã vào xem và được tư vấn hỗ trợ cho vay số tiền 20 triệu đồng. Tuy nhiên, bằng các thủ đoạn, các đối tượng đã dẫn dụ anh T.N liên hệ với các tài khoản facebook khác nhau để hỗ trợ làm hồ sơ vay, sau đó, đưa ra các lý do như sai thông tin, sai thao tác để yêu cầu anh T.N nộp các khoản tiền vào số tài khoản chúng yêu cầu, anh T.N đã chuyển 7 lần với tổng số tiền là 130 triệu đồng.

Anh T.N chia sẻ, sau khi hệ thống báo đã đăng ký thành công, thì người tư vấn báo lại là sai thông tin, thiếu số nhà, yêu cầu tôi chuyển khoản 5 triệu để ủy quyền căn cước công dân để làm lại, còn không thì lên trụ sở ký tên, mà trụ sở ở Hà Nội nên tôi đã chuyển vào tài khoản của người tư vấn 5 triệu để làm.

"Kiểm tra tài khoản mà chúng tạo cho tôi có 25 triệu, trong đó 20 triệu vay với 5 triệu chuyển làm lại hồ sơ thì tôi bấm rút tiền, hệ thống báo lỗi, yêu cầu phải nạp thêm tiền để làm lại hồ sơ khác, chúng yêu cầu tôi nạp thêm 15 triệu để làm lại hồ sơ khác. Chúng liên tục tạo ra các sự cố để yêu cầu tôi phải chuyển tiền cho chúng với tổng số tiền 130 triệu đồng mà khoản vay thì không rút được"-Anh T.N nói

Bằng thủ đoạn mời chào làm nhiệm vụ đặt đơn hàng trên trang ZALORA tại địa chỉ zaldsae.com để kiếm lợi nhuận, với mỗi đơn hàng sẽ được hoa hồng 0,5%, các đối tượng đã dẫn dụ và lừa đảo, chiếm đoạt của chị T.D với số tiền 124 triệu đồng. Đối với những đơn hàng giá trị nhỏ, đầu tiên bị hại sẽ được thanh toán kèm “hoa hồng” như đã hứa hẹn nhằm tạo lòng tin. Đến khi có được niềm tin từ nạn nhân, các đối tượng bắt đầu tạo ra các chương trình với số tiền thưởng hấp dẫn, tặng thưởng những hộp quà có giá trị để yêu cầu nạn nhân thực hiện nhiệm vụ nạp tiền.

“Lần đầu tiên em tham gia vẫn rút tiền được bình thường. Sau đó, bạn giới thiệu với em là có chương trình cặp đôi và rủ em tham gia, em nghĩ cũng giống như lần trước sẽ không có chuyện gì xảy ra nên em mới đồng ý. Em nạp tiền thì những lần đầu rất bình thường, đến khi gần được nhận tiền lại thì nó lại đưa ra hộp quà may mắn với phần thưởng nhiều hơn, cao hơn nhưng nó kèm theo điều kiện là phải nạp bao nhiêu đó tiền để đáp ứng đủ đơn hàng đó thì mới cho em tiếp tục hoạt động chương trình đó.

Nhiều lần như vậy tới lúc em chuẩn bị được rút tiền thì nó lại tạo ra 1 hộp quà, bắt em nạp tiền, nếu để qua hôm sau thì sẽ mấy hộp quà và quay lại từ đầu. Cứ như thế, vì tiếc tiền mình bỏ ra nên em muốn cố gắng để lấy lại, càng bỏ ra nhiều hơn thì càng tiếc nhiều hơn nên cứ bị cuốn vô rồi nạp vô để rút tiền ra”-Chị T.D chia sẻ.

Người nhà nạn nhân T.D cho biết thêm, “nó có cả hiệu ứng “chim mồi” luôn, khi không rút được tiền thì nó cũng chưa nghĩ là nó bị lừa, nó vẫn còn tin là những người đó là người ta có thể bỏ tiền vô để lấy được cho nên là nó cứ muốn bỏ vô để hoàn thành các đơn hàng đó kịp trong ngày để được hoàn lại tiền, nhưng đến khi bỏ vô rồi thì lại tiếp tục ra hộp quà và yêu cầu mình phải bỏ tiền thêm nữa mà chẳng bao giờ mình lấy lại được.

Lúc đầu em biết là số tiền nhỏ thôi là em đã chửi nó rồi là không được tham gia những cái đó tại vì xung quanh em là bị rất là nhiều luôn, em còn chụp màn hình em gửi mà nó không có tin em, nó tin 2 cái thằng đó để rồi bị lừa mất 124 triệu đồng”.

Hầu hết trong các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng đều do các nạn nhân thiếu ý thức cảnh giác, nhẹ dạ cả tin, vội vàng nghe theo các đối tượng để rồi từng bước đi vào cái bẫy mà chúng đã chuẩn bị sẵn.

Thượng tá Phan Sỹ Vinh - Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh Sóc Trăng cho biết, qua tập hợp các vụ việc, chúng tôi nhận thấy nguyên nhân mà để xảy ra tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng là do người dân thiếu hiểu biết trước các thủ đoạn mà bọn lừa đảo đưa ra, nhẹ dạ, cả tin, bên cạnh đó, cũng có một số trường hợp túng thiếu về mặt tài chính, cho nên cần có nhu cầu vay vốn nhanh thông qua các trang web, các đường link, các app vay tiền nhanh cho nên dễ bị các đối tượng lừa.

Trong thời gian tới, để góp phần ngăn chặn, đẩy lùi các hoạt động lừa đảo trên không gian mạng, đơn vị cũng xác định là phải tập trung vào công tác tuyên truyền về các phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, thứ hai là phối hợp chặt chẽ với các ngành liên quan để triển khai các mặt công tác, tăng cường công tác quản lý nhà nước trên không gian mạng, phối hợp với các cơ quan cung cấp dịch vụ viễn thông, hệ thống ngân hàng để phục vụ cho công tác đấu tranh, xử lý có hiệu quả với các loại tội phạm có liên quan đến lừa đảo.

Cơ quan chức năng cũng khuyến cáo, mỗi người dân cần cảnh giác đối với những lời mời đầu tư, cơ hội việc làm với lợi nhuận cao bất thường. Không tham gia mọi hình thức làm nhiệm vụ đặt đơn hàng để kiếm lợi nhuận. Không truy cập, đăng nhập, tải các web, đường link được gửi từ người lạ, không rõ nguồn gốc. Tuyệt đối không chuyển tiền cho bất cứ ai khi không có thông tin rõ ràng, cụ thể của tài khoản nhận tiền. Không cung cấp tên đăng nhập mật khẩu, mã OTP tài khoản ngân hàng cho bất kỳ ai kể cả người tự xưng là nhân viên ngân hàng, cơ quan chức năng qua điện thoại và mạng xã hội.

Khi gặp các trường hợp, đối tượng có dấu hiệu lừa đảo, đề nghị người dân trình báo ngay cơ quan Công an nơi gần nhất để hướng dẫn, xử lý kịp thời. Tích cực chia sẻ các thông tin cảnh báo đến người thân, bạn bè và mọi người xung quanh, góp phần ngăn chặn tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.