Phát sinh nhiều chi phí không chính thức trong thực hiện thủ tục cấp phép xây dựng

Gần 30% doanh nghiệp thừa nhận đã trả loại chi phí này khi thực hiện ở một hoặc một số thủ tục nào đó trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Đây là nội dung đáng chú ý được nêu ra tại Hội thảo công bố Báo cáo: thủ tục hành chính liên ngành trong lĩnh vực cấp phép xây dựng dưới góc nhìn của doanh nghiệp do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức sáng nay (26/11).

Báo cáo thủ tục hành chính liên ngành trong lĩnh vực cấp phép xây dựng lựa chọn 13 thủ tục hành chính để đánh giá. Đa số các doanh nghiệp nhận xét khá tích cực trong quá trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ cấp phép xây dựng. Phí, lệ phí đúng với nội dung niêm yết hoặc văn bản quy định” và “cơ quan quản lý Nhà nước về xây dựng thực hiện việc thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp đúng quy định pháp luật. Bên cạnh đó, vẫn còn hơn 38% doanh nghiệp chưa hài lòng với hoạt động công tác thanh tra, kiểm tra về xây dựng của các cơ quan nhà nước. Tỷ lệ doanh nghiệp dân doanh gặp khó khăn khi thực hiện các dự án đầu tư xây dựng cao hơn doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở 12/13 thủ tục hành chính được khảo sát. 

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho biết, hiện chi phí không chính thức là vấn đề gây phiền hà hàng đầu cho doanh nghiệp. Cụ thể gần 30% doanh nghiệp thừa nhận đã trả loại chi phí này khi thực hiện ở một hoặc một số thủ tục nào đó trong quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Đặc biệt là các thủ tục về “quyết định chủ trương đầu tư", “thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế xây dựng", “kết nối cấp điện", “đăng ký giấy chứng nhận sở hữu công trình xây dựng… Các nhóm thủ tục về đất đai, giải phóng mặt bằng, quy hoạch đô thị vẫn đang là những trở ngại lớn đối với doanh nghiệp.

"Doanh nghiệp càng nhỏ thì thực hiện thủ tục hành chính về xây dựng đang vất vả hơn, có thể nó gửi thông điệp về việc còn chưa công bằng, còn phân biệt đối xử giữa doanh nghiệp tư nhân trong nước và doanh nghiệp nước ngoài. Có thể những nhà đầu tư nước ngoài được chăm sóc tốt hơn, đỡ làm phiền hơn so với doanh nghiệp tư nhân trong nước, chính vì vậy, nhóm thủ tục hành chính trong thời gian tới đối với công trình xây dựng cần phải có giải pháp mạnh mẽ hơn nữa để làm nó thuận lợi, minh bạch cho mọi thành phần, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ", ông Tuấn nói.

Các đại biểu mong muốn cần được hướng dẫn chi tiết, minh họa quy trình thực hiện các thủ tục liên ngành trong lĩnh vực xây dựng và cập nhật các văn bản pháp lý, tình huống hay gặp phải trên thực tế. Cùng với đó cần tăng tính minh bạch và liêm chính trong tiếp nhận xử lý hồ sơ; Xây dựng các cơ chế phối hợp giữa các cơ quan có liên quan để giải quyết đồng thời các thủ tục hành chính. Theo đó, các đại biểu kiến nghị cần sớm áp dụng các hình thức thức thanh toán trực tuyến nhằm giảm các chi phí không chính thức và chống được tình trạng tham nhũng vặt…

Về các kiến nghị này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nêu rõ: Công bố báo cáo với mong muốn nâng cao thứ hạng Việt Nam so với các nền kinh tế trên thế giới về cải thiện chỉ số cấp phép xây dựng. Đồng thời tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về cấp phép xây dựng và các thủ tục liên quan, cải cách công tác tổ chức thực hiện tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan liên quan… Những góp ý phản ánh, kiến nghị sẽ được Bộ Xây dựng ghi nhận tiếp thu để từ đó rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng trong thời gian tới./.