Nghề săn cá vồ chó của người dân Cà Mau

Bà Đỗ Thị Hoá (ở xã Trần Thới, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau) hành nghề đánh bắt cá vồ chó đã 40 năm. Thời gian bà ở trên xuồng, trên vỏ lãi giăng câu, thả lưới bắt cá còn nhiều hơn trên bờ nên tập tính của loại cá này bà rõ mồn một.

Theo bà Hóa, cá vồ chó thường đi kiếm ăn theo bầy dọc theo các cửa sông thông ra biển. Tại các cửa sông rạch ít tàu ghe ra vào thì cá sẽ nhiều hơn. Người dân theo đó mà thả câu, giăng lưới bắt cá. Hiện nay sản lượng cá không còn nhiều như trước và có nhiều người làm nghề hơn, nên giăng câu không được nhiều nữa, đa số bà con giờ đánh bắt bằng lưới.

Trên chiếc vỏ lãi của gia đình bà Hóa, lúc nào cũng có khoảng 1.000 mét lưới để bẫy cá. Ngày trúng bà thu được 20 – 30 kg, còn ngày ít cũng kiếm được khoảng 10 kg cá vồ chó. Gia đình Bà Đỗ Thị Hoá có cuộc sống ổn định cũng nhờ nguồn thu nhập từ đánh bắt loài cá này.

“Đánh bắt cá này ngày nào cũng làm không có nghỉ ngày, lưới rách nhiều gia đình cũng đầu tư nhiều. Lưới giăng dưới sông dính gốc cây nên mau rách, khoảng 7 tháng sẽ thay 1 giàn lưới hết từ 5-6 triệu. Thu nhập ngày nào trúng được cả triệu, ít cũng kiếm được 300.000 – 400.000 đồng”, bà Hóa cho hay.

Hành nghề nhiều năm như vậy, nhưng bà Hóa và những người khác đều không biết chính xác tại sao loài cá vồ biển lại được gọi là cá vồ chó. Họ chỉ nghe những người lớn tuổi truyền lại, trên lưng loại cá này có một số sọc vằn như màu lông con chó vện, nên có thể vì vậy người ta gọi là cá vồ chó.

Để bắt được cá vồ sống ở vùng nước mặn và lợ này, những thợ nghề vùng ven biển Cà Mau dùng loại lưới 3 màn, với mắt lưới từ 7cm trở lên. Sau khi giăng lưới, họ sẽ dùng sào đập mạnh trên mặt nước để cá động, chạy vào lưới. Cá dính lưới thường có trọng lượng từ 0,3 - 1kg. Người dân hành nghề cũng thường liên kết 2 - 3 vỏ lãi đi đánh cùng nhau để có thể vây cá được nhiều hơn.

Theo anh Phạm Văn Phú, ở thị trấn Cái Nước, huyện Cái Nước, để bắt cá không khó nhưng theo nghề rất cực, phải đi từ sáng sớm tới xế chiều mới về. Nhiều ngày anh phải di chuyển đoạn đường 70 – 80 km, nhưng bù lại thu nhập cũng khá cao.

“Để bắt loài cá này người dân phải cho vỏ lãi đi vòng vòng, có chuyến phải đi đi rất xa. Những tháng trời mưa việc đánh bắt nhàn hơn mấy tháng nắng, sông càng gần biển cá nhiều hơn ở trong. Giá cá tùy loại nhưng thấp cũng 30.000 – 40.000 đồng/kg, loại cá có trọng lượng lớn giá bán 60.000 - 70.000 đồng/kg. Trừ tiền xăng dầu mỗi chuyến 100.000 – 200.000 đồng, mỗi ngày người dân cũng kiếm được 400.000 - 500.000 đồng”, anh Phú cho biết.

Cá vồ chó là loại cá da trơn, thịt mềm, ngọt, thơm và ít tanh. Người dân ở đây thường chế biến món lẩu cơm mẻ, hoặc kho tương với loại cá này. Cá vồ chó sống khá phổ biến ở vùng đất Cà Mau. Đặc biệt ở đầm Thị Tường - một điểm du lịch có tiếng của “Vùng đất cuối trời” có sản lượng cá khá lớn và được khai thác để trở thành món ăn đặc trưng, phục vụ du khách.