Giao thông vận tải lấy lại niềm tin và sự hài lòng của người dân
VOV.VN - Bằng những giải pháp tích cực, Bộ GTVT cam kết thay đổi những yếu kém còn tồn tại đặc biệt trong lĩnh vực đường sắt và hàng không.
Từ những thành công mang tính đột phá trong năm 2014 của ngành giao thông vận tải (GTVT), bước sang năm 2015, Bộ GTVT sẽ làm gì để nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn giao thông, thúc đẩy công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của cả nước?
Nhân dịp năm mới Ất Mùi 2015, phóng viên VOV.VN có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường về những giải pháp tích cực, nhằm thay đổi căn bản những yếu kém còn tồn tại của ngành GTVT nói chung, lĩnh vực đường sắt và hàng không nói riêng.
Lấy lại niềm tin, xóa cảm giác bất an sau sự cố
PV: Thưa ông, thời gian qua các dự án đường sắt đô thị đang được triển khai đều đội vốn và chậm tiến độ. Ông có thể cho biết cụ thể về nguyên nhân cũng như những giải pháp cấp bách để giải quyết tình trạng này?
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường: Hiện trên địa bàn Thủ đô Hà Nội và TP HCM có 6 dự án đường sắt đô thị đang trong giai đoạn triển khai xây dựng. Các dự án này có điểm chung: Từ bước lập dự án đầu tư (lập F/S) đến bước thiết kế kỹ thuật triển khai thi công kéo dài nhiều năm (từ 5 - 10 năm).
Ông Nguyễn Hồng Trường - Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải.
Ngoài những nguyên nhân khách quan như đường sắt đô thị là công trình có quy mô vốn lớn, công nghệ phức tạp lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam; sự lệch pha giữa quy định về quản lý đầu tư giữa Việt Nam và các nhà tài trợ; thay đổi thể chế; biến động giá nguyên vật liệu đầu vào; thay đổi tỷ giá ngoại tệ… còn có lỗi chủ quan không nhỏ từ phía chủ đầu tư và tư vấn lập dự án.
Một nguyên nhân khác là bộ máy quản lý dự án đường sắt đều mới thành lập, năng lực quản lý còn hạn chế, chưa có kinh nghiệm, chưa kiểm soát được công việc, nhà thầu là lý do quan trọng nhất dẫn tới việc cả chi phí lẫn tiến độ xây dựng đều không đảm bảo được kế hoạch đề ra.
Trước thực trạng này, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ nhiều giải pháp tổng thể. Riêng việc kiểm soát tiến độ, Bộ GTVT đã quyết liệt thay thế các nhà thầu yếu, không đủ năng lực để sớm đưa các công trình đường sắt đô thị vào khai thác nhằm đảm bảo hiệu quả đầu tư và góp phần giảm ùn tắc giao thông tại 2 thành phố lớn.
PV: An toàn trong thi công công trình đường sắt đô thị là vấn đề đáng báo động. Bộ GTVT có cam kết và biện pháp gì để cải thiện tiến độ và đảm bảo an toàn, kịp thời đưa các dự án đường sắt đô thị đi vào hoạt động?
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường: Tôi thực sự lấy làm tiếc vì những sự cố mất an toàn, ảnh hưởng đến việc đi lại cho người tham gia giao thông trên công trường thi công Dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) thời gian vừa qua.
Ngay khi xảy ra vụ tai nạn đáng tiếc, Bộ GTVT đã chỉ đạo khẩn trương giải quyết hậu quả, nghiêm túc kiểm điểm tránh nhiệm cụ thể các đơn vị và cá nhân có liên quan: Cảnh cáo Tổng thầu EPC; cách chức Tổng giám đốc Ban QLDA Đường sắt, thay thế Phó Tổng giám đốc phụ trách dự án...
Đồng thời, Bộ GTVT đã yêu cầu Tổng thầu thi công, Tư vấn giám sát thay thế giám đốc điều hành, kiện toàn lại bộ máy nhân sự; Ban QLDA Đường sắt cảnh cáo, khiển trách các cán bộ, nhân viên của ban trực tiếp phụ trách dự án.
Ngoài những sự cố đáng tiếc, xét về tổng thể cần phải nhìn nhận rằng, nhiều tuyến đường sắt đô thị khác, trong đó có tuyến đường sắt đô thị số 1 Bến Thành - Tham Lương đang được các nhà thầu Nhật Bản và Việt Nam thi công khá bài bản, gần như không để xảy ra các sự cố mất an toàn lao động.
Từ sau những sự cố đã xảy ra, Bộ GTVT đã thành lập Tổ công tác đặc biệt, kiểm tra, rà soát quy trình quản lý chất lượng thi công; thành lập tổ kỹ thuật để đánh giá sự cố và tìm giải pháp khắc phục cũng như chấn chỉnh lại tổ chức, nhân sự của Tư vấn giám sát, yêu cầu có sự tham gia của Viện Khoa học và Công nghệ GTVT trong công tác giám sát phần xây dựng.
Đồng thời, Bộ GTVT cũng yêu cầu Ban QLDA Đường sắt phân công lại nhiệm vụ lãnh đạo Ban và các Phòng; tổ chức, sắp xếp cán bộ, kỹ sư có năng lực, kinh nghiệm, trình độ chuyên môn, trách nhiệm, lương tâm để đảm đương công việc được giao.
Tôi tin tưởng rằng, công tác đảm bảo an toàn trong thi công tại các dự án do Bộ GTVT quyết định đầu tư sẽ được cải thiện. Trong đó, mục tiêu lấy lại niềm tin, xóa đi cảm giác bất an của người tham gia giao thông khi qua các công trường đang thi công được Bộ GTVT đặt lên hàng đầu.Bộ GTVT sẽ nỗ lực hết sức để các dự án thi công nói chung và dự án đường sắt đô thị nói riêng được tuyệt đối an toàn, đảm bảo chất lượng và sớm đưa vào khai thác.
Mặt khác, do các dự án đường sắt đô thị có công nghệ phức tạp, thi công trong điều kiện chật hẹp, dân cư và giao thông đông đúc đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến người dân và giao thông khu vực dự án. Bộ GTVT rất mong được nhân dân thông cảm, chia sẻ và thực hiện triệt để các hướng dẫn, tổ chức giao thông trong khu vực thi công dự án.
Không thoả hiệp, nhân nhượng với an ninh, an toàn hàng không
PV: Thưa ông, an ninh, an toàn hàng không là vấn đề được nhắc nhiều đến trong năm 2014. Bộ GTVT đã xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến vấn đề này như thế nào?
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường: Sau các sự cố liên quan đến an ninh, an toàn hàng không xảy ra trong năm vừa qua, Bộ GTVT đã kiên quyết chỉ đạo Cục HKVN và các đơn vị trực thuộc nghiêm khắc kiểm điểm và xử lý trách nhiệm của cá nhân, tổ chức có liên quan.
Đối với cá nhân, xử lý nghiêm các nhân viên hàng không đã trực tiếp gây ra sự cố và nhiều trường hợp đã tịch thu giấy phép nhân viên hàng không hoặc tước quyền sử dụng giấy phép nhân viên hàng không. Ngoài ra, trường hợp nhân viên, người trực tiếp gây ra sự cố mất điện nguồn tại Trung tâm Kiểm soát đường dài và Trung tâm kiểm soát tiếp cận (AACC) TP Hồ Chí Minh, cơ quan công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam nhân viên này để điều tra.
Bộ GTVT cũng kiên quyết tiến hành xử lý kỷ luật đối với cán bộ quản lý có liên quan để xảy ra sự cố. Điển hình như sự cố mất điện nguồn tại Trung tâm Kiểm soát đường dài và Trung tâm kiểm soát tiếp cận (AACC) TP Hồ Chí Minh, Bộ GTVT đã chỉ đạo thực hiện cách chức 2 cán bộ quản lý trực tiếp là Trưởng và Phó trưởng Trung tâm đảm bảo kỹ thuật; khiển trách trưởng phòng kỹ thuật, Giám đốc và Phó giám đốc Công ty; phê bình nghiêm khắc Phó Giám đốc phụ trách không lưu, Phó Giám đốc phụ trách an toàn và tập thể ban lãnh đạo, một số phòng, Trung tâm có liên quan của Công ty Quản lý bay miền Nam.
Đối với Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam, Bộ GTVT đã khiển trách Phó Tổng giám đốc phụ trách kỹ thuật; phê bình nghiêm khắc tập thể Hội đồng thành viên, Ban Giám đốc Tổng công ty, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Tiám đốc Tổng công ty, Phó Tổng giám đốc phụ trách không lưu và Phó Tổng giám đốc phụ trách an toàn.
Cục HKVN cũng phải chịu trách nhiệm trong việc để xảy ra sự cố: Kỷ luật khiển trách Phó Cục trưởng Cục HKVN phụ trách lĩnh vực Quản lý bay; phê bình nghiêm khắc Cục trưởng Cục HKVN, tập thể Phòng Quản lý hoạt động bay và tập thể Cảng vụ HKVN.
Như vậy có thể thấy, Bộ GTVT không thoả hiệp, nhân nhượng với các vấn đề liên quan đến an ninh và an toàn hàng không. Bộ sẽ có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ hơn nữa để sớm cải thiện tình hình an ninh, an toàn hàng không.
PV: Tình trạng chậm, hủy chuyến bay vẫn diễn ra thường xuyên, chất lượng dịch vụ tại nhiều sân bay chưa thực sự làm hành khách hài lòng. Bộ GTVT nhận thức các vấn đề này như thế nào? Hướng khắc phục trong thời gian tới ra sao thưa ông?
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường: Mặc dù còn nhiều điểm chưa thể hài lòng nhưng thời gian gần đây, chất lượng dịch vụ vận chuyển đã dần đươc cải thiện. Tổng tỷ lệ chậm huỷ chuyến của các hãng hàng không Việt Nam năm 2014 là 19,3%. Đáng chú ý, trong 6 tháng cuối năm 2014, tỷ lệ chậm huỷ chuyến là 14,4%, giảm 9.4 điểm so 6 tháng đầu năm 2014 và giảm 8,6 điểm so cùng kỳ 2013.
Quan trọng hơn, các đơn vị trong ngành hàng không đã và đang có ý thức trong việc triển khai hoàn thiện các quy định, quy trình phục vụ và từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên phục vụ thông qua các khóa huấn luyện, đào tạo về kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp với hành khách, kỹ năng giải quyết các vấn đề và xử lý tình huống.
Bên cạnh đó, các đơn vị cũng tổ chức hội nghị tại cảng với mục đích chia sẻ, phối hợp về nguồn lực và trang thiết bị nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ tại các cảng hàng không và sân bay của Việt Nam. Tất nhiên, đây mới chỉ là kết quả bước đầu cho hành trình dài lấy lại hình ảnh của ngành hàng không trong con mắt người dân.
Trong những giải pháp quan trọng để đổi mới ngành hàng không năm 2015, Bộ GTVT đang tiến hành thành lập Hội đồng đánh giá lại toàn bộ chất lượng nguồn nhân lực hàng không, từ Cục trưởng, Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam trở xuống, đi kèm với việc xây dựng các chính sách đào tạo, thu hút nguồn nhân lực đảm bảo chất lượng vào làm việc trong Ngành.
Bên cạnh đó, Cục Hàng không Việt Nam cũng được yêu cầu phải tập trung nâng cao công tác QLNN, xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu, đặc biệt là vai trò kiểm tra giám sát. Ai không làm được dứt khoát thay thế. Kế đó, phải đưa ra những mục tiêu rất cụ thể. Chậm huỷ chuyến như thế nào, giảm sự cố an toàn ra sao? Giá cả dịch vụ có kiểm soát được không? Các cơ quan phải đưa ra mục tiêu và có các giải pháp kèm theo để tổ chức thực hiện.
Về lâu dài, Bộ GTVT đang quyết liệt triển khai Đề án đổi mới toàn diện, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hàng không dân dụng của Cục HKVN và các Cảng vụ hàng không đến năm 2020 và triển khai mạnh mẽ chủ trương huy động khu vực tư nhân trong việc cung cấp dịch vụ hàng không; tạo điều kiện thuận lợi và môi trường cạnh tranh bình đẳng trong cung cấp dịch vụ hàng không, phi hàng không. Đây là mệnh lệnh mà cả xã hội đang đặt ra cho ngành hàng không.
PV: Trình độ phi công, kiểm soát viên không lưu, kĩ thuật viên… nhầm lẫn, sai sót trong thời gian qua cũng là điều đáng bàn. Sau kinh nghiệm xử lý vụ việc hàng loạt phi công, lao động kĩ thuật cao của Vietnam Airlines, Bộ GTVT có định hướng gì trong công tác phát triển nguồn nhân lực trong thời gian tới?
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường: Đội ngũ phi công, kiểm soát viên không lưu và nhân viên kỹ thuật phần lớn được đào tạo cơ bản, đúng chuyên ngành phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam và Quốc tế (ICAO), được huấn luyện ban đầu và huấn luyện định kỳ đầy đủ theo đúng quy trình, quy chuẩn Quốc tế và thực tế yêu cầu khai thác, cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, Bộ GTVT đã xác định nguyên nhân dẫn đến những nhầm lẫn, sai sót thời gian vừa qua chủ yếu là do yếu tố con người, đặc biệt là ý thức chấp hành pháp luật, tuân thủ quy trình, quy chuẩn trong quá trình khai thác tàu bay, cung cấp dịch vụ hàng không của một số nhân viên hàng không chưa tốt và nhận thức về an toàn, văn hóa An toàn hàng không còn hạn chế.
Bộ GTVT tiếp tục chỉ đạo quyết liệt Cục HKVN và các doanh nghiệp tiến hành rà soát, đánh giá, phân loại trình độ và năng lực làm việc toàn bộ lực lượng nhân viên hàng không hiện có, làm cơ sở bố trí sắp xếp lại các vị trí làm việc phù hợp với năng lực chuyên môn nhân viên; lập kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực làm việc, bản lĩnh nghiệp vụ, kỹ năng giao tiếp, ứng xử, ý thức trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp và văn hóa an toàn hàng không.
Riêng đối với đội ngũ phi công, sau kinh nghiệm giải quyết vụ việc đối với phi công, lao động kỹ thuật cao của Vietnam Airlines, Bộ GTVT đã chỉ đạo Cục HKVN và Tổng công ty HKVN tìm hiểu, nắm rõ tình hình, tư tưởng của phi công để tuyên truyền động viên tinh thần, ổn định tư tưởng, yên tâm làm nhiệm vụ đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Bộ GTVT cũng chỉ đạo Cục HKVN và Tổng công ty HKVN nghiên cứu để xây dựng, cải tiến chế độ, chính sách về tiền lương và thu nhập, đủ sức hấp dẫn và thu hút nguồn nhân lực. Bên cạnh đó, Bộ GTVT sẽ tiến hành nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một số chính sách, pháp luật về lao động, việc làm và chuyển đổi người khai thác đối với đội ngũ phi công đảm bảo tính công khai, minh bạch, công bằng trong sử dụng lao động đối với các hãng hàng không khác, phù hợp với pháp luật và thực tế phát triển của ngành hàng không Việt Nam.
PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng về cuộc trao đổi này./.
