Bộ trưởng TN-MT: 'Việc thu hồi đất sẽ không đơn giản nữa'

Tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội đã không thông qua Luật Đất đai sửa đổi vì còn nhiều tranh cãi xung quanh việc thu hồi đất và giá đất đền bù. Ngày mai (6/11), Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Trước phiên họp này, Bộ trưởng Tài nguyên-Môi trường Nguyễn Minh Quang trả lời báo chí một số nội dung liên quan đến việc thu hồi đất trong dự thảo Hiến pháp sửa đổi và Luật Đất đai sửa đổi.

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang trả lời báo chí

PV: Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến về dự thảo Hiến pháp vừa trình bày sáng nay, nhất là trong lĩnh vực đất đai, việc thu hồi đất đối với đối với các dự án phát triển kinh tế-xã hội quy định như trong dự thảo đã đáp ứng được yêu cầu phát triển, quy hoạch xây dựng trong thời kỳ mới chưa?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Qua theo dõi, tôi thấy các ĐB hết sức quan tâm đến vấn đề thu hồi đất, nhất là thu hồi đất cho mục đích quốc phòng , an ninh, lợi ích công cộng, lợi ích quốc gia, đặc biệt là phục vụ mục tiêu phát triển kt-xh. Với sự quan tâm này,  Ban soạn thảo đã tiếp thu ý kiến, đến hôm nay đã trình những vấn đề mới nhất, trong đó có những vấn đề liên quan đến đất đai, thu hồi đất.

Tôi cho rằng những ý kiến của ĐB nêu rất xác đáng, đây là sự quan tâm của toàn xã hội, của người dân về vấn đề thu hồi đất. Chúng tôi rất đồng tình với những điểm được đề cập, trình bày trong dự thảo, với mục đích để thực hiện các vấn đề về đất đai theo quy định của pháp luật.

Tới đây, Luật Đất đai sửa đổi sẽ được thông qua. Trong quá trình chuẩn bị, chúng tôi đã bám sát ý kiến tham gia của các Đại biểu về hiến pháp, và những điều ĐB phát biểu hôm nay, về điều 53 liên quan đến đất đai. Hiện nay, trong Luật Đất đai, có điều 61, 62, 63 đề cập các nội  dung liên quan đến vấn đề thu hồi đất, với các mục đích thu hồi đã nêu trên, thì theo tôi đáp ứng được những vấn đề trong Hiến pháp đã nêu. Với tinh thần như vậy, điều 62  đã nêu rất rõ, mục đích thu hồi đất như thế nào, thẩm quyền thu hồi ra sao, và phân loại thế nào, có thẩm quyền liên quan đến Quốc hội, liên quan đến Chính phủ, có thẩm quyền liên quan đến hội đồng nhân dân các cấp.

Chúng tôi đã gửi bản dự thảo mới nhất Luật Đất đai đến các ĐB để chuẩn bị cho phiên thảo luận ngày mai.

PV: Bản dự thảo này đã tiếp thu tất cả các ý kiến của ĐBQH, các ủy ban chuyên trách, UBTVQH, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Đã bao gồm ý kiến của cử tri, của ĐBQH, các ủy ban, UBTVQH,… đều đã được tiếp thu.

Luật Đất đai lần này có nhiều điểm mới, đặc biệt là liên quan đến chính sách thu hồi đất, chính sách đền bù, giá đất…. một loạt vấn đề. Tất nhiên chúng ta hy vọng các vấn đề được giải quyết hết, nhưng thực tiễn cuộc sống sẽ phát sinh rất nhiều.

PV: Thưa Bộ trưởng, việc thu hồi đất cho mục đích kinh tế- xã hội cần được tiến hành thế nào để tránh được việc DN lạm dụng, xảy ra nhiều ý kiến khiếu nại, tố cáo?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Về quy định thu hồi đất lần này chúng tôi hết sức quan tâm đến ý kiến của cử tri, ý kiến của Quốc hôi. Thời gian trước, chúng ta thu hồi đất cho mục tiêu phát triển kinh tế xã hội đã góp phần rất lớn cho việc phát triển kinh tế đất nước trong những năm vừa qua.

Tuy nhiên, bên cạnh đó có nhiều tồn tại, liên quan đến lợi ích người dân, gây ra tình trạng khiếu kiện… Cũng có những trường hợp thu hồi đất mà không đưa vào sử dụng. Những tồn tại này trong luật mới sẽ được khắc phục. Chúng tôi đã đặt mục tiêu khi xây dựng Luật Đất đai lần này là phải giải quyết được vấn đề đó. Với quy định hiện nay của điều 61, 62, 63 và với tinh thần của Hiến pháp sửa đổi lần này tại điều 53, thì việc thu hồi đất tùy tiện sẽ được khắc phục trong thời gian tới, khi thực hiện Luật mới.

PV: Theo Bộ trưởng, đối với các dự án thu hồi đất có nhất thiết phải thông qua Hội đồng nhân dân ở địa phương?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Điều này tùy thuộc thẩm quyền, công trình nào thuộc chủ trương Quốc hội thì thuộc thẩm quyền Quốc hội, cái nào của Chính phủ thì thuộc thẩm quyền Chính phủ. Đối với cấp tỉnh thì thông qua HĐND, UBND tỉnh không thể tùy tiện quyết định thu hồi mà phải thông qua HĐND. Lần này chúng ta sẽ làm rất chặt chẽ. Chúng ta sẽ quy định HĐND cấp tỉnh thì sẽ thông qua loại dự án gì, khi đó UBND sẽ thực hiện việc thu hồi. Tôi hy vọng tới đây vấn đề thu hồi đất sẽ không đơn giản nữa.

PV: Nếu trong thu hồi đất mà DN và nhân dân tự thỏa thuận thì có được khuyến khích, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Thực ra nhiều dự án nhỏ, DN chỉ cần một diện tích nhỏ thì họ có thể tự thỏa thuận với nhau. Những công trình quan trọng, liên quan đến lợi ích quốc gia thì Nhà nước phải đứng ra thu hồi. Còn những dự án, cũng phát triển kinh tế, nhưng quy mô nhỏ thì để họ tự thỏa thuận, có thể thông qua đấu giá… Nói như vậy để thấy không phải DN sẽ gặp khó khăn hơn, họ có thể thỏa thuận theo quy định của luật.

PV: Qui định giá đất gắn với trường hợp thu hồi đất, lần này có thay đổi gì không, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Giá đất lần này cũng chặt chẽ hơn, sẽ có một Nghị định riêng. Luật lần này sẽ có thêm 5 Nghị định, trong đó có một Nghị định riêng về giá đất. Cho nên giá đất cũng sẽ có thay đổi, làm chặt chẽ trên cơ sở đảm bảo lợi ích của người dân. Trước đây chúng ta hay nói giá đất phải theo thị trường, nhưng thị trường đó là thị trường trong điều kiện bình thường. Thời gian qua, thị trường của chúng ta là thị trường ảo nhiều hơn, thị trường đầu cơ, thì không thể nói giá thị trường trong điều kiện như thế được. Nhiều người nói là giá đất của chúng ta quá thấp, nhưng thực chất giá có phải như thế đâu. Giá ảo nhiều, giá các nhà đầu tư vay ngân hàng, sau đó mua đất, để đấy, tính cả lãi suất vay vào đó, thế nên giá cao. Ta nói giá đất là phải trong điều kiện bình thường.

PV: Thưa Bộ trưởng, có chính sách nào mà CP muốn trình trong dự thảo Luật Đất đai này, nhưng QH trong quá trình thẩm tra bỏ ra, hoặc có điều gì Bộ trưởng nghĩ là Luật nên có?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Không, về cơ bản tôi nghĩ là tương đối đồng thuận, mong muốn của tất cả chúng ta là mọi người đều phải sống và làm việc theo pháp luật, vì lợi ích chung của đất nước, chứ không phải lợi ích nhóm, hay lợi ích nào khác. Lần này, Quốc hội, Chính phủ, cơ quan soạn thảo rất đồng thuận.

PV: Luật Đất đai sửa đổi lần này rất lớn, Bộ trưởng nghĩ thế nào về thời gian khi có hiệu lực?

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang: Chúng tôi mong muốn làm thế để 1/7/2014 có hiệu lực, nhưng cũng có ý kiến cho rằng phải hết năm mới có hiệu lực. Hiện nay công tác chuẩn bị đang hết sức khẩn trương, cho đến nay đã chuyển cho Đại biểu Quốc hội cả 5 dự thảo Nghị định, trong đó có 2 của Bộ Tài chính, 3 của Bộ TN-MT. Tất nhiên còn cần thời gian sửa đổi, hoàn thiện, khoảng nửa năm sẽ hoàn thành, kèm theo đó có cả các Thông tư của Bộ, liên bộ. Tôi hy vọng là không kéo dài quá, vì đã để người dân phải chờ đợi lâu quá rồi. Tôi hy vọng 1/7/2014 sẽ có hiệu lực thi hành.

PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng!/.