Dấu ấn ngoại giao Việt Nam – Thái Lan năm 2023

Đây là nhận định của Đại sứ Việt Nam tại Thái Lan trong cuộc phỏng vấn với phóng viên VOV thường trú tại Thái Lan, khẳng định năm 2023 là cột mốc quan trọng đối với quan hệ hai nước.

Phóng viên: Xin Đại sứ có thể điểm lại những dấu ấn nổi bật của quan hệ hai nước Việt Nam – Thái Lan trong năm qua?

Đại sứ Phan Chí Thành: Năm 2023 là cột mốc quan trọng đối với quan hệ Việt Nam - Thái Lan khi hai nước kỷ niệm 10 năm Đối tác chiến lược. Hai bên đã tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa nhân năm chẵn này. Về sự kiện, có ba điểm nhấn chính:

Một là, lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên duy trì tiếp xúc song phương, nếu không thăm trực tiếp thì các vị lãnh đạo hai nước gặp nhau bên lề các hội nghị đa phương để thúc đẩy quan hệ song phương. Việc này đã trở thành một thông lệ tốt trong quan hệ hai nước.

Hai là, chuyến thăm Việt Nam của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Thái Lan Parnpree Bahiddha-nukara vào tháng 10/2023 là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của người đứng đầu ngành ngoại giao Thái Lan trong nhiệm kỳ Chính phủ mới.

Đặc biệt, chuyến thăm chính thức Thái Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ vào đầu tháng 12 vừa qua là một dấu mốc mới, rất quan trọng trong hợp tác nghị viện nói riêng và hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực nói chung. Chủ tịch Quốc hội ta là người đứng đầu cơ quan lập pháp nước ngoài đầu tiên sang thăm Thái Lan trong nhiệm kỳ Quốc hội mới của Bạn; do đó, phía Bạn đã có sự chuẩn bị và đón tiếp hết sức chu đáo, trọng thị với các hoạt động dày đặc. Các cuộc hội đàm, hội kiến giữa Chủ tịch Quốc hội ta với Nhà Vua và Hoàng hậu Thái Lan cũng như với các vị lãnh đạo cấp cao nhất của cơ quan hành pháp, lập pháp Thái Lan thể hiện phía bạn hết sức trân trọng quan hệ hữu nghị và hợp tác tốt đẹp Việt Nam - Thái Lan.

Về nội dung, cũng có 3 điểm nhấn chính:

Một là, hai bên đã đánh giá kết quả 10 năm triển khai quan hệ Đối tác chiến lược, có chung nhận định rằng mối quan hệ này đang phát triển rất tốt đẹp và đã đến lúc hai nước phải nâng cấp lên mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện cho tương xứng. Trong phát biểu, các nhà lãnh đạo Thái Lan đánh giá cao tiềm lực, vai trò và vị thế quốc tế của Việt Nam, coi Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu của Thái Lan tại khu vực và mong muốn tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Hai là, quan hệ kinh tế tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ hai nước với kim ngạch thương mại 11 tháng của năm 2023 đạt 17,5 tỷ USD. Đây là con số khá ấn tượng trong bối cảnh kinh tế thế giới đang suy giảm. Thái Lan tiếp tục là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 9 của Việt Nam trong tổng số trên 140 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư sang Việt Nam với mức đầu tư xấp xỉ 14 tỷ USD. Du lịch hai nước phục hồi khá, gần đạt mức năm 2019 với số khách Thái Lan sang Việt Nam khoảng 500.000 người và khách Việt Nam sang Thái Lan khoảng 1 triệu. Đặc biệt, trong năm 2023, Bạn đã tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam thành lập Phòng Thương mại Việt Nam Thái Lan tại Thái Lan. Như vậy, hiện nay hai nước có ThaiCham ở Việt Nam (tức là Phòng Thương mại của các doanh nghiệp Thái Lan tại Việt Nam) và VietCham ở Thái Lan (Phòng Thương mại của các doanh nghiệp Việt Nam) đang làm ăn kinh doanh tại Thái Lan. 

Ba là, các lĩnh vực hợp tác văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân có những điểm sáng, nhất là sự kiện khai trương khu phố Việt mang tên Vietnam Town đầu tiên tại tỉnh Udon Thani và ra mắt Trung tâm Việt Nam học đầu tiên tại Đại học Udon Thani Rajabhat.

Phóng viên: Đại sứ đánh giá như thế nào về hợp tác giữa Việt Nam và Thái Lan tại các diễn đàn khu vực, quốc tế, nhất là trong các vấn đề mà hai bên có chung lợi ích?

Đại sứ Phan Chí Thành: Có thể nói, quan hệ song phương tốt đẹp đã tạo một tiền đề rất vững chắc cho hợp tác giữa hai nước tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Thời gian qua, hai nước thường xuyên trao đổi thông tin, hợp tác và tích cực ủng hộ lẫn nhau trong các tổ chức, diễn đàn quốc tế và khu vực mà hai nước đều là thành viên như tại các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, Liên hợp quốc (UN), Diễn đàn hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC), Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU), Liên minh Nghị viện Đông Nam Á (AIPA)... Hai nước đều chia sẻ lập trường về các vấn đề quốc tế, đặc biệt xây dựng trật tự khu vực và quốc tế trên cơ sở luật pháp quốc tế và các chuẩn mực toàn cầu.

Trong khuôn khổ ASEAN, Việt Nam và Thái Lan đều là những thành viên tích cực, có trách nhiệm của khối. Hai nước cũng cam kết phối hợp chặt chẽ với các nước thành viên ASEAN trong việc duy trì và thúc đẩy tình đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, đảm bảo thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 cũng như các chiến lược và sáng kiến có liên quan nhằm xây dựng một cộng đồng ASEAN hài hòa, gắn kết, giàu bản sắc, có khả năng ứng phó trước những vấn đề nổi lên trong khu vực và trên thế giới.

Và cuối cùng, điều rất quan trọng cần đề cập là Việt Nam và Thái Lan đều là thành viên của các cơ chế hợp tác Tiểu vùng sông Mê Công như: ACMECS, Ủy hội sông Mê Công quốc tế (MRC)… Việt Nam và Thái Lan đã có những cam kết mạnh mẽ trong phối hợp lập trường để cùng thúc đẩy các cơ chế hợp tác Tiểu vùng với những sứ mệnh quan trọng là thúc đẩy quản lý và sử dụng nguồn tài nguyên nước bền vững, duy trì hệ sinh thái và môi trường xanh cũng như góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia Tiểu vùng, đóng góp vào tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN hòa bình, ổn định và phát triển thịnh vượng.

Phóng viên: Đại sứ đã từng đưa ra đánh giá chuyến thăm chính thức Thái Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ từ 7-10/12 vừa qua là sự kiện khép lại năm 2023 mỹ mãn của quan hệ Việt Nam - Thái Lan và mở ra nhiều kỳ vọng đột phá trong quan hệ song phương. Đại sứ nhận định như thế nào về tiềm năng hợp tác giữa hai nước, những lĩnh vực nào hai bên có thể thúc đẩy mạnh mẽ thời gian tới?

Đại sứ Phan Chí Thành: Đúng là chuyến thăm Thái Lan của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là sự kiện tổng kết, khép lại năm 2023 là năm kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Thái Lan. Tôi có thể cảm nhận được không khi phấn khởi của các cuộc gặp giữa lãnh đạo hai nước trước sự phát triển của quan hệ Việt Nam - Thái Lan. Mối quan hệ giữa Việt Nam và Thái Lan hiện đang ở giai đoạn đặc biệt tốt đẹp với niềm tin chính trị sâu sắc, hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư và an ninh - quốc phòng là những điểm sáng rất đáng chú ý. Những thành tựu này chính là những điều kiện chín muồi để hai nước chính thức nâng cấp quan hệ song phương lên mức cao hơn vào thời điểm phù hợp.

Việc nâng tầm quan hệ lên cấp độ mới sẽ tạo ra nhiều tiềm năng, cơ hội cho cả hai bên thúc đẩy hợp tác về mọi mặt do dư địa hợp tác giữa hai bên hiện còn rất lớn, nhất là triển khai các hoạt động hợp tác về kinh tế - thương mại - đầu tư, giao lưu nhân dân, du lịch, lao động và kết nối giao thông. Để duy trì và làm sâu sắc thêm quan hệ song phương tốt đẹp hiện nay, theo tôi, hai nước cần tập trung vào một số nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, hai bên cần tiếp tục trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp trong thời gian tới nhằm củng cố, tăng cường mức độ tin cậy chính trị cao giữa lãnh đạo và nhân dân hai nước. Đây chính là nền tảng vững chắc của mối quan hệ giữa hai nước.

Thứ hai, hai bên cần tích cực thực hiện Chương trình Hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược tăng cường Việt Nam - Thái Lan giai đoạn 2022 - 2027; duy trì các cơ chế hợp tác song phương quan trọng như họp Nội các chung, Ủy ban hỗn hợp về hợp tác song phương, Tham khảo Chính trị; Ủy ban hỗn hợp song phương về hợp tác thương mại… Trước mắt, hai bên cần chuẩn bị chu đáo cho chuyến thăm chính thức Việt Nam và đồng chủ trì cuộc họp Nội các chung lần thứ 4 của Thủ tướng Thái Lan trong năm 2024.

Thứ ba, trong lĩnh vực kinh tế, lãnh đạo cấp cao hai nước đã đặt mục tiêu đưa kim ngạch song phương lên 25 tỷ USD vào năm 2025. Để hiện thực hóa được mục tiêu này, hai bên cần triển khai hiệu quả sáng kiến “Ba kết nối”, đẩy mạnh hơn nữa hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối doanh nghiệp nhằm không ngừng tìm kiếm các hướng hợp tác trao đổi thương mại các mặt hàng mà hai nước có thế mạnh như nông thủy sản, công nghiệp thực phẩm, sản phẩm linh kiện điện tử...

Thứ tư, hai bên cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn khu vực, Tiểu vùng và quốc tế, phối hợp thúc đẩy các cơ chế hợp tác Tiểu vùng gắn với tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, đóng góp vào hòa bình, phát triển và thịnh vượng chung của khu vực.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!