Thủy điện gần 70 năm vẫn chạy tốt trên dòng Sêrêpôk
VOV.VN - Nằm trên dòng Sêrêpôk hùng vĩ, thủy điện Dray Ling được xây dựng từ năm 1956 là một công trình rất đặc biệt tại khu vực Tây Nguyên.
Dray Hinh là dòng thác thuộc diện đẹp nhất trên dòng Sêrêpôk, sông chảy ngược tiếp giáp giữa 2 tỉnh Đắk Lắk - Đắk Nông, gắn với huyền thoại về nàng H'Ling. Đray Hlinh cũng là tên của nhà máy thủy điện ở ngay vị trí dòng thác này, cung cấp mạch nguồn quý giá cho sự phát triển của Đắk Lắk trong những năm đầu thống nhất đất nước.
Nhưng ít người biết được, ở khu vực thác này còn có một thủy điện Dray Hlinh đã được xây dựng gần 70 năm vẫn chạy tốt. Bên cạnh công trình mới xây từ năm 1984, thủy điện "Dray Ling" đã âm thầm phát điện trước gần 30 năm.
Nhà máy được xây bằng đá, ghi rõ tên và năm xây dựng. Công trình do người Pháp thực hiện, toàn bộ thiết bị được nhập từ Pháp, công suất lắp đặt đáp ứng cung cấp 20% nhu cầu điện năng của thị xã Buôn Ma Thuột lúc đó.
Chi tiết kỹ thuật của chiếc tourbin cũ. Công suất của nhà máy thời đó rất nhỏ so với nhà máy xây dựng năm 1984 có 03 tổ máy với tổng công suất lắp đặt 12MW, sản lượng phát mỗi năm khoảng 80.000.000 kWh.
Một trong 3 tổ máy của thủy điện Dray Ling 1956. Thông tin trên máy cho thấy, thủy điện này hoạt động với cột nước chỉ 13,5 mét.
Đường ống áp lực cung cấp nước cho tourbin, chỉ là một đoạn ngắn.
Sau gần 70 năm được xây dựng, những công trình phụ trợ ở Thủy điện Dray Ling đã xuống cấp nghiêm trọng. Chỉ những cây rừng vẫn tiếp tục lớn lên ở nơi trần trụi đá núi lửa.
Cả Dray Hlinh, Dray Ling và Ea Nao đều hàm chứa giá trị lớn về văn hóa, lịch sử, kinh tế, du lịch, nhưng vì được ít người biết đến nên phần lớn trong những giá trị này vẫn đang "ngủ yên."
Đóng góp nguồn năng lượng cực kỳ quan trọng cho Buôn Ma Thuột phát triển trong những giai đoạn khó khăn, nhưng thủy điện Dray Ling 1956, Thủy điện Dray H'linh 1984 cũng để lại tiếc nuối, vì đã khiến thác Dray Hlinh, thác thuộc diện đẹp nhất trên sông Sêrêpôk bị khô cạn.
Điều an ủi với những người yêu thiên nhiên con đập chắn thủy điện Dray H'Linh 1984 và Dray Ling 1956 tương đối thấp, dòng nước cường tráng của Sêrêpôk thường xuyên tràn đập trong mỗi mùa mưa và nàng H'Ling lại hiện ra diễm lệ.
Ngoài thủy điện Dray Ling 1956, ở Buôn Ma Thuột còn có thủy điện Ea Nao, được xây dựng từ 1933, nhưng nay chỉ còn lại dấu tích là một bờ đập dài hơn 60 mét, trên suối Ea Tam, buôn Ko Siêr, phường Tân Lập, quanh năm tuôn dòng thác trắng xóa.
