Cần "đại phẫu" để "lột xác" giao thông công cộng

Vậy nên trong tương lai các Sở ngành cần đặc biệt quan tâm, không chỉ dừng lại ở việc đầu tư mới phương tiện, thêm nhiều luồng tuyến mà cần có quy hoạch tổng thể, phát triển hạ tầng đường phố,…  Điều này giống như một cuộc ‘đại phẫu’ để giao thông công cộng thực sự được ‘lột xác’ trong tương lai. 

Hiện nay, không chỉ ở TP.HCM mà nhiều đô thị khác trong cả nước, sản lượng hành khách đi lại bằng xe buýt đều giảm. Nhiều tuyến xe buýt mở ra, duy trì không được bao lâu đành đóng cửa, vì thiếu vắng người đi.

Nguyên nhân của tình trạng này chủ yếu do hoạt động sản xuất của doanh nghiệp hiện đều khó khăn; nhiều nơi ngừng hoạt động; người lao động vì thế mất công ăn việc làm, lâm cảnh thất nghiệp.

Nhiều người buộc phải về quê; người ở lại thì không thích dùng xe buýt để đi lại. Kinh tế suy giảm; người dân hầu hết đều thắt chặt chi tiêu;không mấy ai mặn mà với xe buýt khi di chuyển.

Trong khi bản thân các hạn chế bấy lâu nay của xe buýt vẫn chưa được khắc phục. Đó là tình trạng chạy không đúng giờ giấc; bỏ tuyến, bỏ bến vẫn còn diễn ra. Các tuyến tiếp tục bị chia cắt, không sao kết nối được. Đi xe buýt qua rất nhiều chặng mới tới được điểm cần đến; vừa tốn thời gian lại khó cơ động khi muốn đến nơi khác.

Đó là chưa kể thái độ ứng xử của lái xe, nhân viên phục vụ một số xe không thân thiện. Tình trạng phóng nhanh, vượt ẩu, lấn làn, lấn tuyến để kip giờ vẫn còn xảy ra. Xe buýt có niên hạn cao, chạy nhả khói đen mù mịt; gây ô nhiễm môi trường vẫn xuất hiện. Nhà chờ nhiều nơi nhếch nhác, bong tróc. Đây là những mảng xám khiến nhiều người có cái nhìn thiếu thiện cảm về xe buýt.

Để vực dậy ngành giao thông công cộng thiết yếu này, nhiều năm qua và hiện nay, TP.HCM đã thực hiện hàng loạt các chính sách đầu tư về tài chính, nhân lực, xe cộ, bến bãi, nhà chờ; trong đó có việc trợ giá, trợ cước cho xe buýt. Tác dụng rõ thấy là có thời gian dài, nhiều tuyến xe buýt của thành phố ngày càng đông khách; sản lượng hành khách có thời điểm gia tăng đột biến.

Thành phố cũng đưa vào hàng loạt các điểm cho thuê xe đạp di chuyển trong nội đô các quận trung tâm; chuẩn bị thí điểm cho xe buýt điện vào hoạt động. Phát triển buýt đường sông để kết nối với buýt trên bộ; người dân và du khách có thêm nhiều phương tiện công cộng để di chuyển.

Đặc biệt trong một vài năm tới, khi tuyến Metro Bến Thành- Suối Tiên đi vào hoạt động, việc chọn lựa chọn xe buýt để đi lại với Metro của người dân chắc chắn sẽ tăng lên.

Tuy nhiên, trước những khó khăn, thách thức mà xe buýt đang đối diện như vừa kể trên; ngay lúc này là ngành xe buýt của thành phố cần có những cải tổ rõ nét. Khắc phục được các tồn tại, hạn chế cố hữu lâu nay; nắm bắt xu hướng để có sự đầu tư bài bản từ phương tiện, xe cộ đến bến bãi và cả cung cách phục vụ. Trong đó xây dựng hình ảnh xe buýt thân thiện với môi trường, cung ứng dịch vụ chuyên nghiệp, chính xác; đúng giờ giấc; đem cảm giác yên tâm, an toàn với mỗi hành khách trên từng lộ trình vv…

Để làm được điều này, bản thân Trung tâm điều hành Giao thông công cộng thành phố phải siết chặt khâu quản lý, giám sát. Kiên quyết xử lý, chấm dứt đối với hợp tác xã các lái xe, nhân viên vi phạm nội quy, quy chế.

Quan tâm đầu tư nhân lực, công nghệ hỗ trợ các hợp tác xã trong đào tạo, bồi dưỡng đạo đức kinh doanh, đạo đức phục vụ. Các hợp tác xã nâng cao chất lượng đội ngũ lái xe, nhân viên phục vụ chuyên nghiệp, chu đáo; đặt sự hài lòng của hành khách lên trên hết và trước nhất.

Về phía chính quyền thành phố, tiếp tục đầu tư nhiều hơn  nữa về vốn, công nghệ, cơ sở hạ tầng để giúp ngành xe buýt không ngừng phát triển và mở rộng.

Coi văn minh đô thị gắn liền với số lượng người sử dụng phương tiện công cộng, trong đó có xe buýt để đi lại. Không thể để phương tiện cá nhân phát triển quá mức; khiến đô thị vốn đã chật hẹp lại càng thêm bí bách.

Phương tiện công cộng chính là đích đến, bắt buộc để xây dựng được thành phố thực sự văn minh, hiện đại. Đầu tư phát triển các loại hình phương tiện công cộng vì thế phải tiếp tục được TP.HCM, Hà Nội và các địa phương trong cả nước tập trung xây dựng cả trước mắt và lâu dài./.