Thủ tướng dự Lễ Kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia

Cùng dự có Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Lưu Quang, lãnh đạo Quốc hội, các Ban, Bộ ngành Trung ương, địa phương và các viện nghiên cứu và trường đại học; tập đoàn, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài; ngân hàng, quỹ đầu tư; đại sứ quán, tổ chức quốc tế.

Chương trình có sự tham dự của khoảng 1.500 đại biểu trực tiếp, 10.000 đại biểu trực tuyến tại Lễ kỷ niệm, cùng hàng chục nghìn đại biểu tham dự các hội thảo, diễn đàn, lễ trao giải tổ chức trong 2 ngày 1/10 - 2/10/2024. 

Sự kiện đánh dấu hành trình chuyển đổi mạnh mẽ của NIC trong 5 năm qua, thể hiện “Khát vọng - Tiên phong - Bứt phá” và khẳng định vai trò quan trọng trong việc nâng tầm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia. Innovate Viet Nam 2024 cũng diễn ra đúng dịp kỷ niệm một năm khánh thành NIC Hòa Lạc - một biểu tượng cho sứ mệnh hiện thực hóa ý tưởng sáng tạo, tạo nên các giá trị đột phá, thúc đẩy doanh nghiệp vươn xa và mở ra một không gian đổi mới sáng tạo lớn nhất Việt Nam.

Trong 5 năm qua, NIC đã và đang tạo ra một môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp, startup và nhà nghiên cứu phát triển và ứng dụng những công nghệ tiên tiến. NIC phát huy mạnh mẽ vai trò kết nối và thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đặc biệt là hệ sinh thái AI và bán dẫn cũng như vận hành và phát triển Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam. Đã Kết nối 50 doanh nghiệp, tập đoàn; hơn 200 quỹ đầu tư; khoảng 10 viện, trường; phát triển Mạng lưới 2000 chuyên gia, trí thức tại 20 quốc gia, vùng lãnh thổ; hơn 60 Trung tâm Đổi mới sáng tạo trong nước; 80 tổ chức hỗ trợ.

Phát biểu khai mạc sự kiện, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng chia sẻ: “Ngày 2/10/2019, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ thành lập với sứ mệnh là hạt nhân thúc đẩy phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam, nhanh chóng nắm bắt thời cơ ngàn năm có một của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để Việt Nam bứt phá vươn lên.

Để hiện thực hóa sứ mệnh này, thời gian qua, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã chỉ đạo NIC vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, tập trung triển khai 9 ngành lĩnh vực công nghệ trọng tâm đóng vai trò cốt lõi cho sự phát triển của thế giới. Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo NIC tiếp tục thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ được giao, phát huy vai trò là trung tâm đổi mới sáng tạo của Quốc gia, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp thuộc nhóm dẫn đầu khu vực Châu Á vào năm 2045”.

Tại buổi lễ, lãnh đạo các tập đoàn tên tuổi như: ông Nick Clegg - Chủ tịch Tập đoàn Meta phụ trách các vấn đề toàn cầu, ông Raymond Teh - Phó Chủ tịch cấp cao toàn cầu Tập đoàn Nvidia, bà Becky Fraser - Phó Chủ tịch phụ trách quan hệ chính phủ toàn cầu, Tập đoàn Qualcomm, và lãnh đạo cấp cao điều hành từ AMD, Intel, Qorvo, Samsung cũng xuất hiện tại Innovate Viet Nam 2024.... đã chia sẻ những thông tin chuyên sâu về các công nghệ mới nổi, chiến lược phát triển kinh doanh tại Việt Nam, đồng thời thảo luận những tiềm năng  hợp tác để thúc đẩy năng lực đổi mới sáng tạo của Việt Nam. Ngài Nick Clegg, Chủ tịch phụ trách Đối ngoại Toàn cầu, Tập đoàn Meta, chia sẻ: “Meta vinh dự được hợp tác với Bộ Kế hoạch và Đầu tư để thúc đẩy tương lai phát triển AI của Việt Nam và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Khi tiềm năng phát triển AI của Việt Nam ngày càng mạnh mẽ, Meta cam kết hỗ trợ tầm nhìn dài hạn của Việt Nam trong việc đưa AI trở thành trụ cột chính của nền kinh tế số. Thông qua hợp tác với Chính phủ Việt Nam, chúng tôi mong đợi những cơ hội mới sẽ tiếp tục mở ra từ Việt Nam trong tương lai.”

AI đang thúc đẩy xã hội và nền kinh tế bằng cách hỗ trợ các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp giải quyết những thách thức lớn nhất của thế giới trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, khí hậu, sản xuất và nhiều hơn nữa,". Ông Raymond Teh, Phó Chủ tịch cấp cao toàn cầu NVIDIA cho biết. "Hợp tác với Trung tâm đổi mới quốc gia và hệ sinh thái công nghệ địa phương của Việt Nam, NVIDIA sẽ giúp tăng tốc đổi mới trong các ngành công nghiệp của nước này."

Cũng tại buổi lễ, 5 giải pháp tiêu biểu xuất sắc nhất tham gia chương trình Thách thức Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024 (VIC 2024) do NIC và Meta đồng tổ chức được Thủ tướng Chính phủ vinh danh, gồm: Cadence (Tập đoàn hàng đầu trên thế giới về công cụ tự động hóa thiết kế điện tử và thiết kế vi mạch) và Nexus Photonics (Công ty thiết kế chip quang học do người Việt Nam đồng sáng lập) trong lĩnh vực Bán dẫn; 3 đại diện FPT, Viettel và CHOSEN (đến từ Thái Lan) trong lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo. Ngoài ra, 15 giải pháp đổi mới sáng tạo xuất sắc đã được giới thiệu và trình chiếu tại sự kiện. Các giải pháp đại diện cho 3 nhóm doanh nghiệp gồm: Tập đoàn; doanh nghiệp nhỏ và vừa và các startup, dự án đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh trao giải VIC 2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cũng trao bằng khen và kỷ niệm chương cho các cá nhân, tổ chức đóng góp tích cực cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Những người đã góp phần giúp hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn, đa dạng hơn và gắn kết hơn. 

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương đánh giá cao Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các bộ, cơ quan liên quan đã phối hợp chặt chẽ tổ chức sự kiện quan trọng này.

Về đổi mới sáng tạo, kết quả đạt được và quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thời gian tới Thủ tướng chỉ rõ, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm đến khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là một trong những quốc sách hàng đầu cho phát triển nhanh và bền vững trong đó Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định chủ trương: Phát triển mạnh mẽ KHCN, đổi mới sáng tạo nhằm tạo bứt phá nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Đổi mới sáng tạo được quy định rõ trong Luật Khoa học và Công nghệ.

Thủ tướng nhấn mạnh, đổi mới sáng tạo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong mọi hoạt động của đời sống xã hội, trong mọi ngành, lĩnh vực của nền kinh tế, của đất nước cũng như trên phạm vi khu vực, toàn cầu và là một trong những yếu tố quan trọng nhất góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của từng chủ thể, từng doanh nghiệp cũng như toàn bộ nền kinh tế.

Thủ tướng đánh giá, thời gian qua, các cấp, các ngành, các địa phương đã tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đã đạt được những kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực, đóng góp quan trọng cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đến nay, Việt Nam đã có khoảng 4 nghìn DN khởi nghiệp sáng tạo, 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo; hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của VN hiện đứng thứ 56/100 quốc gia; Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh lọt vào top 200 thành phố khởi nghiệp sáng tạo trên toàn cầu.

Theo Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới, Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 của Việt Nam xếp hạng 44/133 (tăng 02 bậc so với năm 2023, tăng 04 bậc so với năm 2022) và Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử năm 2024 của Liên hợp quốc tăng 15 bậc, từ vị trí 86/193 lên vị trí 71/193.

Thủ tướng cho biết, thế giới ngày nay đang biến đổi nhanh, phức tạp; đặc biệt sự phát triển bùng nổ của khoa học công nghệ và cuộc CMCN lần thứ tư đã dẫn đến những biến đổi sâu sắc với những tác động, ảnh hướng lớn trên phạm vi toàn cầu và đối với từng quốc gia, khu vực.

Đổi mới sáng tạo ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng và thực sự trở thành một động lực không thể thiếu trong phát triển KHCN nói riêng và chiến lược phát triển quốc gia nói chung, là chìa khóa cho phát triển nhanh và bền vững.

Đổi mới sáng tạo là một xu thế tất yếu khách quan không thể đảo ngược, là định hướng phát triển chung của thế giới hiện nay. Đối với Việt Nam, đây là yếu tố đặc biệt quan trọng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới.

Việt Nam đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức lớn về KHCN, đổi mới sáng tạo. Trong đó, thách thức lớn nhất là năng lực cạnh tranh về công nghệ so với các nước trong khu vực và trên thế giới; cùng với việc các DN Việt Nam chưa thể làm chủ hoàn toàn các công nghệ tiên tiến, đặc biệt trong các lĩnh vực quan trọng như chíp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây…

Thủ tướng đã nêu rõ 3 quan điểm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong đó chỉ rõ, đổi mới sáng tạo phải là lựa chọn chiến lược, là yêu cầu khách quan, là nhiệm vụ trọng tâm, là ưu tiên hàng đầu thúc đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá và phát triển nhanh, bền vững.

Đổi mới sáng tạo phải lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực và là nguồn lực chủ yếu, đặc biệt là thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.

Đổi mới sáng tạo phải dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám chấp nhận rủi ro, dám vượt lên chính mình, dám dấn thân vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì tương lai tươi sáng của đất nước.

Về các nhiệm vụ, giải pháp chung Thủ tướng nhấn mạnh, phải tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách khuyến khích DN đầu tư vào KHCN, đổi mới sáng tạo, đảm bảo tiếp cận các nguồn lực tài chính và hạ tầng cần thiết cho sự phát triển..

Tăng cường đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng chiến lược giao thông, năng lượng, hạ tầng số, hạ tầng viễn thông, hạ tầng dữ liệu, hạ tầng giáo dục, đào tạo.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong đó tăng cường phối hợp, liên kết giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, các DN; tập trung thực hiện Chương trình đào tạo 50 nghìn nhân lực chất lượng cao về trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn.

Tăng cường thu hút các nguồn đầu tư tài chính nhất là cho nghiên cứu và phát triển trong các lĩnh vực như AI, công nghiệp bán dẫn, năng lượng xanh, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững từ NSNN, DN, người dân, các tổ chức trong và ngoài nước…

Tăng cường, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia, xây dựng hệ thống quản trị quốc gia hiện đại, chuẩn mực, kiến tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy đổi mới sáng tạo của người dân, DN.

Thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác quốc tế trong đó lưu ý vừa thúc đẩy hợp tác quốc tế về chuyển giao, ứng dụng công nghệ hiện đại, vừa đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu, phát triển và tiến đến làm chủ công nghệ, phát huy vai trò của Việt Nam trong thúc đẩy sự phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo của toàn cầu..

Về một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể Thủ tướng nhấn mạnh, đối với Chính phủ phải tập trung chỉ đạo rà soát, hoàn thiện chiến lược, cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm thúc đẩy mạnh mẽ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp với tinh thần tạo mọi thuận lợi và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho cộng đồng DN, nhà đầu tư và người dân; Chỉ đạo, yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo mọi thuận lợi cho người dân, DN trong các hoạt động đổi mới, sáng tạo, khởi nghiệp, Chính phủ, TTgCP không làm thay các bộ, ngành, địa phương.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ trưởng, Trưởng ngành theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền chủ động thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra theo các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Chú trọng chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, bám sát yêu cầu thực tiễn phong phú của các hoạt động đổi mới sáng tạo để ứng phó phù hợp với những vấn đề mới phát sinh.

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, nhận thức, hành động và tổ chức triển khai các hoạt động đổi mới sáng tạo trong từng ngành, lĩnh vực một cách bài bản và có trọng tâm, trọng điểm.

Bộ KHĐT tập trung triển khai Đề án đào tạo nhân lực bán dẫn, đồng thời nghiên cứu, rà soát, có cơ chế, chính sách đột phá tạo động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; khẩn trương xây dựng dự án Luật và trình Chính phủ ban hành Nghị định về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và phải hoàn thành trong năm 2024.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy mạnh đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao, nhất là các chương trình đào tạo về các ngành trọng điểm như công nghệ trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và kỹ năng số…

Đối với các địa phương Thủ tướng yêu cầu, Chủ tịch UBND cấp tỉnh theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền chủ động triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra. Trung ương đã thống nhất quan điểm triệt để phân cấp để các địa phương thực hiện, gắn quyền với trách nhiệm.

Đặc biệt lưu ý những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương để có giải pháp phù hợp thúc đẩy đổi mới sáng tạo của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn, không dập khuôn máy móc, tránh bệnh hình thức, chủ nghĩa thành tích.

Tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các DN, người dân tham gia các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, nhất là tiếp cận với nguồn lực tài chính, hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao…

Thủ tướng đề nghị cộng đồng DN, nhà đầu tư, Nhân dân tích cực tham gia một cách thiết thực, cụ thể các hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp, giúp VN sớm theo kịp các nước trong khu vực, trên thế giới.

Với tinh thần “bốn cùng”: “cùng lắng nghe, thấu hiểu”, “cùng sẻ chia tầm nhìn và hành động”, “cùng làm, cùng thắng và cùng phát triển”, "cùng chia sẻ niềm vui hạnh phúc và niềm tự hào". Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương luôn trân trọng lắng nghe và cảm ơn những ý kiến đóng góp để rà soát, sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật, cơ chế, chính sách liên quan.

Thủ tướng nhấn mạnh, nhà khoa học có sứ mệnh vừa là người tạo nền tảng, vừa là người thực hiện, vừa là người tiên phong cho các hoạt động đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ mong muốn và đề nghị các Nhà khoa học hãy nỗ lực, cố gắng hơn nữa, tạo ra ngày càng nhiều sản phẩm hiệu quả cao; đồng thời đề nghị các trường Đại học, Viên nghiên cứu tạo mọi điều kiện thuận lợi về cơ sở vật chất, trang thiết bị, phòng thí nghiệm, chế độ đãi ngộ cho các Nhà khoa học.

Nhân sự kiện hôm nay, Thủ tướng đã công bố Ngày 1-10 hàng năm là Ngày hội đổi mới sáng tạo quốc gia. Yêu cầu Bộ KHĐT chủ trì cùng các bộ, cơ quan liên quan thực hiện các thủ tục cần thiết về việc này và tổ chức thực hiện theo quy định.

Nói về Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia Thủ tướng đánh giá, sau 5 năm thành lập và 1 năm khánh thành khu Trung tâm, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đã đạt được những kết quả bước đầu quan trọng nhất là về xây dựng cơ sở vật chất đã khánh thành khu công trình Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia tại Hòa Lạc. Trung tâm đã từng bước trở thành một trong những đầu tàu về đổi mới sáng tạo, đến nay đã phát triển gồm 10 mạng lưới thành viên và gần 2.000 thành viên tại 20 quốc gia, vùng lãnh thổ với 09 lĩnh vực gồm: công nghệ trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ môi trường, đô thị thông minh, nhà máy thông minh, công nghệ y tế, hydrogen xanh, nội dung số và an ninh mạng.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá sự nỗ lực và những đóng góp quan trọng của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ KHĐT đặc biệt là Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, của các cấp, các ngành, các địa phương và các đối tác phát triển, cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, các chuyên gia, nhà khoa học trong thời gian qua, góp phần quan trọng nâng tầm vị thế và uy tín của Việt Nam về KHCN và đổi mới sáng tạo trong khu vực và quốc tế.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu Bộ KHĐT chủ trì, phối hợp với các Bộ, cơ quan liên quan tập trung chỉ đạo phát huy hơn nữa vai trò của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia; trong đó lưu ý tập trung nghiên cứu, đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ hiệu quả các DN, đặc biệt là DN công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, DN khởi nghiệp; Tăng cường hợp tác quốc tế, tiếp tục mở rộng mạng lưới các chuyên gia, nhà khoa học về đổi mới sáng tạo, kết nối quốc tế.

Thủ tướng nhấn mạnh: "Với tinh thần “dám nghĩ, dám làm, dám hành động, dám dấn thân, dám đổi mới sáng tạo”, Thủ tướng tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của cộng đồng DN và Nhân dân cả nước, chúng ta sẽ đạt được những thành tựu to lớn hơn nữa về đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp. Thông điệp “Đổi mới để bứt phá vượt qua chính mình - Sáng tạo để vươn xa bay cao trong bầu trời kỷ nguyên số để phát triển xanh của nhân loại” của Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia sẽ ngày càng lan toả mạnh mẽ.

Chúng ta mong muốn và tin tưởng rằng, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia sẽ là trái tim của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là điểm tựa cho sự phát triển vượt bậc, bền vững và hội nhập toàn cầu của Việt Nam. Các đồng chí hãy dẫn đầu xu hướng, lan tỏa tư duy sáng tạo, nâng tầm Việt Nam thành một quốc gia khởi nguồn của đổi mới sáng tạo, có khả năng làm chủ công nghệ, vươn tầm khu vực và thế giới, không chỉ để ứng dụng mà còn đóng góp định hình dẫn dắt tương lai của nhân loại."

Thay mặt Chính phủ Việt Nam, Thủ tướng cảm ơn và mong tiếp tục nhận được sự hợp tác, hỗ trợ, giúp đỡ của các quốc gia, đối tác phát triển, cộng đồng DN, các nhà đầu tư, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước đã luôn đồng hành cùng Việt Nam trong việc xây dựng, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, hướng tới phát triển nhanh và bền vững, góp phần xây dựng Việt Nam ngày càng hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ngày càng hành phục ấm no.